Ostrowski, MaciejWiater-Kawecka, Anna2024-11-072024-11-072019Roczniki Teologiczne, 2019, T. 66, nr 6, s. 97-113.2543-59732353-7272https://theo-logos.pl/handle/123456789/23255What is referred to as the fifth Gospel is the tangible and intangible memorabilia from the area of the present-day Holy Land. The buildings, landscape, nature, social atmosphere and customs cultivated till this day allow a better understanding of the inspired biblical texts. Authors prove this term to be valid. They show that although it is mainly used in the pastoral care of pilgrims, it is not devoid of theological foundations. People experience faith also in a bodily manner. Sensual experiences associated with the stay in the Holy Land make it easier to reach out to spiritual matters and to reinforce faith. The article illustrates the issue in question with a few practical examples. The closing paragraphs formulate pastoral postulates. They show how the experience of visiting the country of biblical events can be used in the pastoral care of pilgrims effectively.„Piątą Ewangelią” nazywa się materialne i niematerialne pamiątki z terenu współczesnej Ziemi Świętej – budowle, krajobrazy, przyrodę, zwyczaje pielęgnowane do dziś, atmosferę społeczną – pozwalające lepiej zrozumieć natchnione teksty biblijne. Autorzy udowadniają słuszność terminu. Wykazują, że choć stosuje się go głównie w duszpasterstwie pielgrzymów, nie jest on pozbawiony teologicznych podstaw. Człowiek przeżywa swą wiarę także w sferze cielesnej. Zmysłowe doznania związane z pobytem w Ziemi Świętej pomagają mu w docieraniu do spraw duchowych i formują jego wiarę. Artykuł ilustruje poruszaną kwestię kilkoma praktycznymi przykładami. W ostatnich akapitach sformułowano postulaty pastoralne, pokazując, w jaki sposób można skutecznie wykorzystać w duszpasterstwie pielgrzymów przeżycie spotkania z krajem, w którym miały miejsce biblijne wydarzenia.plCC-BY-NC-ND - Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnychfifth GospelHoly Landtheology of spaceanthropology of pilgrimagepastoral care of pilgrimstheologypiąta EwangeliaZiemia Świętateologia przestrzeniantropologia pielgrzymkiduszpasterstwo pielgrzymówteologiaZiemia Święta – „piąta Ewangelia” w odniesieniu do pielgrzymowaniaHoly Land the Fifth Gospel Related to the PilgrimageArticle