Gruszecki, Lech2024-10-122024-10-122015Roczniki Teologiczne, 2015, T. 62, nr 9, s. 5-16.2543-59732353-7272https://theo-logos.pl/handle/123456789/21741Artykuł w języku angielskim.The article presents the theistic arguments for the existence of God that have been developed for the past 400 years and that use the concepts from probability theory. It focuses on: 1) the probabilistic version of the argument from design, and 2) Pascal’s Wager. In order to present these two arguments rigorously, the so called probabilistic measures of rationality have been defined. The measures are based on the concepts of (classic) probability, conditional probability, and the expected value. These concepts have been applied to reconstruct the arguments in question. Additionally, the analytic form of the formulas defining rationality measures enables to discuss the substantive value of the arguments presented. Their weight of evidence depends to a great extent on the ontological, epistemological, and cultural assumptions that have been accepted either explicitly or implicitly. Pascal’s Wager seems to be the most resistant to criticism. It also appeals to a wide range of people. Still, it is largely based on the accepted world view.Artykuł przedstawia, rozwijaną na przestrzeni ostatnich czterech stuleci, argumentację teistyczną na rzecz istnienia Boga, wykorzystującą pojęcia o charakterze probabilistycznym. Na szczególną uwagę w tym kontekście zasługują: 1) probabilistyczna wersja argumentu z celowego zamysłu oraz 2) Zakład Pascala. W celu precyzyjnego zaprezentowania obu dróg argumentacyjnych zdefiniowane zostały w artykule tzw. probabilistyczne miary racjonalności. Opierają się one na pojęciu prawdopodobieństwa (klasycznego), prawdopodobieństwa warunkowego i wartości oczekiwanej. Przy zastosowaniu tychże pojęć zrekonstruowane zostały wspomniane wyżej rozumowania. Analityczna postać formuł określających miary racjonalności umożliwia także przeprowadzenie dyskusji merytorycznej wartości omawianych argumentów. Ich siła dowodowa jest w znacznym stopniu uzależniona od przyjmowanych explicite i implicite założeń ontologicznych, epistemologicznych oraz kulturowych. Najbardziej odpornym na krytykę wydaje się Zakład Pascala, który przemawia do szerokiego spektrum ludzi. Jednakże również ten argument jest w istotnym stopniu oparty na założeniach światopoglądowych.enCC-BY-NC-ND - Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnychprawdopodobieństwozakład Pascalaargument z celowego zamysłuistnienie Bogaargumentacja za istnieniem Bogadowody na istnienie BogafilozofiaBógprobabilityPascal’s Wagerargument from designexistence of Godargumentation for the existence of Godevidence for the existence of GodphilosophyGodArticle