Martinek, Edward C.2025-03-202025-03-202024Studia Gdańskie, 2024, T. 55, s. 42-58.0137-43382720-7102https://theo-logos.pl/handle/123456789/29677Artykuł w języku angielskim. Zawiera ilustrację.Why examine ancient Hawaiian religion for a concept of justice? There are at least three reasons: First, the ancient Hawaiian concept of justice was diametrically different from European or American jurisprudence. Justice in this “primitive” polytheistic religion had its own definition of justice that reflected a completely contrasting philosophy and theology, based on myth, legend, chants, and oral tradition. Second, the worldview of Hawaiian concepts and principles make salient the assumptions underlying Western definitions of justice. Third, this ancient concept of justice and its associated religious principles are still relevant today in the modern, codified, and Christian era of Hawaii. It is my thesis that balance and harmony are central to Hawaiian theology and therefore critical to justice theory.Po co badać starożytną religię hawajską pod kątem koncepcji sprawiedliwości? Istnieją co najmniej trzy powody: Po pierwsze, starożytna hawajska koncepcja sprawiedliwości diametralnie różniła się od europejskiej czy amerykańskiej jurysprudencji. Sprawiedliwość w tej „prymitywnej” religii politeistycznej miała swoją własną definicję, która odzwierciedlała całkowicie odmienną filozofię i teologię, opartą na micie, legendzie, pieśniach i tradycji ustnej. Po drugie, światopogląd będący podstawą hawajskich koncepcji i zasad uwypukla założenia leżące u fundamentów zachodnich definicji sprawiedliwości. Po trzecie, ta starożytna koncepcja sprawiedliwości i związane z nią zasady religijne są nadal aktualne w nowoczesnej, skodyfikowanej i chrześcijańskiej erze Hawajów. Stawiam tezę, że równowaga i harmonia mają kluczowe znaczenie dla hawajskiej teologii, a tym samym dla teorii sprawiedliwości.enCC-BY-ND - Uznanie autorstwa - Bez utworów zależnychreligionancient religionbalanceharmonyHawaiiHawaiian religionjusticekapumanapolytheismpre-christian religionHawaiian concept of justiceancient Hawaiian societyancient Hawaiian theologygodsHawaiian godsreligiareligia starożytnarównowagaharmoniaHawajereligia hawajskasprawiedliwośćpoliteizmreligia przedchrześcijańskaHawajska koncepcja sprawiedliwościstarożytne społeczeństwo hawajskiestarożytna teologia hawajskabogowiebogowie hawajscyArticle