Nawrot, Oktawian2024-10-302024-10-302019Roczniki Teologiczne, 2019, T. 66, nr 3, s. 69-85.2543-59732353-7272https://theo-logos.pl/handle/123456789/22802Artykuł w języku angielskim.Ienca’s and Andorno’s propositions of three new human rights presented in the article “Towards new human rights in the age of neuroscience and neurotechnology” prima facie seems very attractive and adequate to nowadays dangerous for human freedom. But there are still a few very serious doubts. The first of them is very general and we can express it in the question: is there a possibility to reconcile the philosophy neuroscience/neurotechnology and the related with them way of thinking about the individual, with the philosophy of human rights? The second is more specific but strictly connected with the first one: how do we reconcile the technological infiltration into our interior castle − the brain and its associated mind − with the freedom of thought, conscience, and religion, not only as our individual essence but also as part of the foundation of a democratic state ruled by law? In the article presented above I’ve tried to show the inadequacy of both systems, especially inherently associated with them visions of human being.Zaproponowane przez Ineca i Andorno, w artykule „Towards new human rights in the age of neuroscience and neurotechnology”, trzy nowe prawa człowieka na pierwszy rzut oka wydają się niezwykle atrakcyjną odpowiedzią na rosnące ze strony neuronauki zagrożenia dla ludzkiej wolności. Jednakże ich głębsza analiza, zwłaszcza w kontekście zasad systemu ochrony praw człowieka Rady Europy, wraz z jego kamieniem węgielnym – przyrodzoną ludzką godnością, ujawnia szereg poważnych wątpliwości. Najpoważniejsza z nich dotyczy możliwości pogodzenia stojącej u podstaw neuronauki i neurotechnologii filozofii, wraz z milcząco przyjmowaną w ramach niej wizją człowieka, z filozofią praw człowieka i jej antropologią. Druga, bardziej szczegółowa, lecz równie istotna z punktu widzenia systemu wartości demokratycznego państwa prawnego, wątpliwość dotyczy kwestii pogodzenia nieterapeutycznych ingerencji w „wewnętrzną twierdzę” jednostki – mózg wraz z nadbudowanym nad nim umysłem – z obowiązkiem poszanowania i zabezpieczenia przez państwo prawa do wolności myśli, sumienia i religii, rozumianego zarówno jako fundamentalne prawo człowieka, jak i konstytutywny element systemu wartości demokratycznego państwa prawnego.enCC-BY-NC-ND - Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnychcognitive libertyfreedom of thoughtfreedom of conscientiousneurosciencephilosophy of human rightsphilosophyhuman rightsneurotechnologyprawo do mentalnej auto-determinacjiwolność myśliwolność sumienianeuronaukafilozofia praw człowiekafilozofiaprawa człowiekaMarcello IencaRoberto AndornoneurotechnologiaArticle