Grzesik, Tadeusz2025-09-012025-09-012019Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne, 2019, T. 52, z. 2, s. 249-265.0137-3447https://theo-logos.pl/handle/123456789/35379Proces dekonstrukcji filozofii, rozpoczęty przez myślicieli postmodernistycznych, jest wymierzony nie tylko przeciw filozofii, ale także przeciw europejskiej kulturze i roli, którą filozofia w jej formacji dotychczas odgrywała. Artykuł ma cztery części. W pierwszej – autor przytacza pewne przypadki, obrazujące, jak doszło do obecnego stanu współczesnej filozofii poprzez wzgardę i zawinioną ignorancję filozofii średniowiecznej przez filozofów uchodzących za chrześcijan (przykład Romana Ingardena). Autor przeciwstawia takiej postawie przykład Anzelma z Canterbury jako tego, który nie tylko szukał dogłębnego zrozumienia tego, co wiarą wyznawał, ale który również posługiwał się wolną spekulacją filozoficzną, aby to osiągnąć. W drugiej części rozważana jest próba zdemaskowania przez Rogera Scrutona zła w wywodach Jacques’a Derridy, pojęcia dekonstrukcji filozofii z uwzględnieniem roli, jaką nihilizm i relatywizm odgrywają w tej procedurze. W trzeciej części autor odnosi się do myśli G.K. Chestertona i współczesnych filozofów polskich: J.M. Bocheńskiego, S. Swieżawskiego, B. Skargi, którzy doceniając metafizykę, chrześcijańskie dziedzictwo Europy i myśl średniowieczną, podkreślają, jaką przynoszą one korzyść nie tylko dla duch ludzkiego, ale także dla uchronienia filozofii od grożącej jej dezintegracji obecnej w globalnej ideologii politycznej poprawności i w myśli postmodernistów. W czwartej części rozważana jest myśl Ludwiga Wittgensteina jako tego, którego radykalizm wymierzony jest w filozofię i religię; tego, który był obdarzony poczuciem misji w sprawie ratowania filozofii i religii od absurdów, które stoją na przeszkodzie właściwego funkcjonowania tych dwóch filarów kultury ludzkiej.The process of deconstruction of philosophy initiated by post-modern thinkers is aimed not only at philosophy, but also at European culture and the role philosophy has hitherto played in its formation. The paper has four parts. In the first, the author indicates certain instances illustrating how the present state of contemporary philosophy was reached by the disregard and culpable ignorance of mediaeval philosophy by philosophers who are professed Christians. (Roman Ingarden’s example). Anselm of Canterbury is the counter-example given as one who not only sought a more meaningful understanding of what he professed by faith, but also made use of free philosophical speculation in order to accomplish this. In the second part, Roger Scruton’s attempt to denounce the evil of Jacques Derrida’s idea of the deconstruction of philosophy is considered, taking also into account the role nihilism and relativism play in this procedure. In the third part, the author refers to the thought of G.K. Chesterton and of contemporary Polish philosophers: J.M. Bocheński, S. Swieżawski, B. Skarga, who by their appreciation of metaphysics, the Christian heritage of Europe and mediaeval thought, emphasize the benefit of these, not only for the human spirit, but also for the safeguarding of philosophy from the menace of disintegration present in the global ideology of political correctness and the ideas of post-modern thinkers. Lastly, in the fourth part, Ludwig Wittgenstein’s thought a one whose radicalism is aimed at philosophy and religion, one endowed with a sense of mission as regards saving philosophy and religion from absurdities which hinder the proper functioning of these two pillars of human culture.plCC-BY-SA - Uznanie autorstwa - Na tych samych warunkachdekonstrukcja filozofiifilozofia średniowiecznadoktryna chrześcijańskamisja ocalenia filozofiideconstruction of philosophymediaeval philosophyChristian doctrinemission of saving philosophyfilozofiaphilosophychrześcijaństwoChristianityArticle