Roszak, Piotr2023-03-062023-03-062019Polonia Sacra, 2019, R. 23, Nr 1 (55), s. 69-85.1428-5673http://theo-logos.pl/xmlui/handle/123456789/4708Teksty euchologiczne rytu hiszpańsko-mozarabskiego kryją w sobie wiele wątków antropologicznych, które są rezultatem okoliczności historycznych, w jakich kształtowała się liturgia na Półwyspie Iberyjskim (dyskusje z arianizmem, adapcjanizmem czy pryscylianizmem). Artykuł składa się z dwóch części: w pierwszej zostaje przeanalizowany formularz mszy na rozpoczęcie roku w rycie hiszpańskim, który wydobywa ramy chronozoficzne refleksji nad człowiekiem w dynamizmie stawania się i jego największych aspiracji. Następnie w drugiej części przywołuje się mozarabskie rozumienie natury ludzkiej i jej relacji do łaski Bożej, cielesności i duchowości, aby skupić się na wybranych kategoriach antropologicznych, takich jak affectio, devotio czy vota, wokół których konfiguruje się antropologia (indywidualna i wspólnotowa) rytu hiszpańskiego.Eucological texts of the Spanish-Mozarabic Rite contain many interesting anthropological insights which are the result of historical circumstances in which liturgy took shape on the Iberian Peninsula (discussions with Arianism, Adaptionism or Priscilianism). The article consists of two parts: the first one examines the texts from the Mass for the beginning of the year (in initio anni) in the Spanish rite, which brings out the cronosophical framework of reflection on man in his dynamics of becoming and his greatest aspirations. The second part is devoted to the Mozarabic understanding of human nature and its relation to God’s grace, corporality and spirituality in order to focus on some anthropological categories, such as affectio, devotio or vota, around which individual and communal anthropology of the Spanish rite is grounded.plAttribution-NonCommercial-NoDerivs 3.0 Polandhttp://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/pl/pryscylianizmarianizmnaturałaskałaska Bożaryt hiszpańskiryt hiszpańsko-mozarabskiobrzędy religijneliturgiaMsza świętaduchowośćPriscilianismArianismnaturegraceGod’s graceSpanish riteSpanish-Mozarabic ritereligious ritesliturgyMassspiritualityobrzędyritesArticle