Śmierzchalski-Wachocz, Dariusz2024-10-292024-10-292022Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego, 2022, T. 42, nr 1, s. 167-192.0137-34202391-937xhttps://theo-logos.pl/handle/123456789/22717W historii Polski dewiza Wojska Polskiego: „Bóg, Honor, Ojczyzna” miała zastosowanie także w postawie zwykłych obywateli, szczególnie w przypadku osób duchownych, których przynależność do tego stanu nie wykluczała służby w wojsku. Przykładem jest wieś Dąbrówka Wielka, leżąca w granicach Ziemi Babimojskiej, która od zarania dziejów wchodziła w skład terytorium państwa polskiego. W II połowie XIX w. wzmogła się akcja kolonizacyjna Prus, a próba germanizacji Ziemi Babimojskiej przeobraziła się w otwartą walkę o ziemię. W 1919 r. Babimojszczyznę ogarnęła fala powstania wielkopolskiego. Niestety, w wyniku postanowień traktatu wersalskiego tereny te pozostały w granicach ówczesnych Niemiec. W okresie międzywojennym ludność Babimojszczyzny nie zaprzestała oporu, za co w latach wojny płaciła przelaną krwią i męczeństwem. Po II wojnie światowej Ziemia Babimojska powróciła w granice państwa polskiego. Wielki wkład w dziele obrony polskiej tożsamości narodowej mieli księża pracujący w parafii Dąbrówka Wielka: ks. Józef Braun (1898–1923), ks. Leona Binder (1923–1952) i ks. Bernard Witucki (1952–1969). Ważną rolę odegrali także księża niemieccy, zastępujący ks. Bindera w czasie II wojny światowej, gdy ten przebywał w obozie koncentracyjnym. Ks. Leon Koplin i ks. Klemens Weilandt potrafili stanąć ponad podziałami narodowościowymi, będąc dobrymi pasterzami dla polskiej ludności w Dąbrówce Wlkp.In the history of Poland, the motto of the Polish Army “God, honor, fatherland” also applied to the ordinary attitude of citizens. Especially in the case of clergymen whose membership in this state did not preclude military service. An example is the village of Dąbrówka Wielkopolska lying within the borders of the Babimost region and since the dawn of history it was part of the territory of the Polish state. In the second half of the 19th century, the colonization action of Prussia intensified and another attempt at Germanization of the Babimost region turns into an open fight for the land. In 1919, the Babimost region is overwhelmed by the wave of the Greater Poland Uprising. Residents take up arms. Unfortunately, as a result of the Treaty of Versailles, these areas remain within the borders of Germany. In the interwar period, the population of the Babimost region continued to resist. During the war years, they pay for it with blood and martyrdom. After World War II, the Babimost region returned to the borders of the Polish state. Catholic priests working in the parish of Dąbrówka Wielkopolska made a great contribution to the work of defending Polish national identity. At the turn of the 19th and 20th centuries, they entered the history of this town with golden letters: Fr. Józef Braun (1898–1923), Fr. Leon Binder (1923–1952) and Fr. Bernard Witucki (1952–1969). German priests who replaced Fr. Binder during World War II, when he was in a concentration camp. Fr. Leon Koplin and Fr. Klemens Weilandt were able to stand above national divisions, remaining shepherds for the Polish population in Dąbrówka Wlkp.plCC-BY-SA - Uznanie autorstwa - Na tych samych warunkachkapłaniduchowieństwoautochtonipograniczegermanizacjaDąbrówka WielkaWielkopolskadewiza „Bóg-Honor-Ojczyzna”posługa kapłańskadziałalność duszpasterskaclergypriesthoohautochthonesborderlandsgermanisationGreater Polandmotto “God-Honour-Homeland”priestly ministrypastoral activitiesArticle