Metody odkrycia prawdy procesowej przez sędziego w kanonicznym procesie małżeńskim

Abstract

Niniejszy artykuł w swoich założeniach: „najpierw rzeczy pierwsze”, ma na celu zwięzłe przypomnienie o nadrzędnej wartości kanonicznego procesu małżeńskiego jaką jest prawda obiektywna, do której, poprzez różne metody poznania intelektualnego musi dojść sędzia kościelny badający sprawę o stwierdzenie nieważności małżeństwa. Autorka wskazuje i krótko opisuje kryteria pozwalające sędziemu poznanie prawdy w procesie takie jak: pewność moralna, swobodna ocena dowodów, obiektywizm. Zwraca również uwagę na charakterystykę osoby sędziego jako badacza sprawiedliwości. W publikacji przywołane zostają cechy i postawy, które wspomagają sędziego w przepowiadaniu prawdy, ale które mogą w pewnych okolicznościach osłabić też jego obiektywizm. Tenor myśli przewijającej się w pracy jest następujący: żadne racje pastoralne nie osłabiają nakazu osiągnięcia przez sędziego prawdy obiektywnej. Ta bowiem zawiera się w fundamentalnej kodeksowej zasadzie salus animarum.The assumptions of the above article, according to “first things first” rule, is to briefly remind the superior value of the matrimonial nullity process which is the objective truth. While investigating the case the ecclesiastical judge has to achieve such truth through a variety of methods of the intellectual knowledge. The author indicates and compactly describes the criteria for the judge to accomplish the truth in the process such as moral certitude, free assessment of evidence and objectivity. In the article, the attention is focused on the personality of a judge as the researcher of justice. The publication cites some characteristics and attitudes that assist the judge in the preaching of the truth but can also – under some circumstances – weaken its objectivity. The main idea of this work stipulates that no pastoral reasons could impair the moral and legal requirement to achieve the material truth in the canonical matrimonial process. This fact is contained in the Code of Canon Law as the fundamental principle of salus animarum.