Ecological challenges to ethics

Abstract

This article is an attempt to shed new light on the environmental challenges of ethics related to over‑exploitation of the world by humanity. This article aims to formulate guidelines for the project of new ethics that will be able to respond to these challenges, to appreciate the intrinsic value of the world without diminishing the value of human being. The starting point of the analysis is the increase of ecological awareness, observable both among scientists and politicians as well as among citizens and the Church. In the next part of the article, contemporary ecological ethics are compared with traditional anthropocentric ethics. The paper presents the diagnosis of the reasons for the exploitation of nature resulting with ecological crisis and offers a method of overcoming the crisis. It argues in favour of anthropocentrism, but rejects its radical version. In the last part of the paper there is a proposal to create a new ethics, appropriate for us and the world, which would be an extension and refinement of Christian ethics in dialogue with contemporary secular trends.Artykuł jest próbą rzucenia nowego światła na ekologiczne wyzwania etyki, związane z nadmierną eksploatacją świata przez człowieka. Celem artykułu jest sformułowanie wskazówek dla skonstruowania projektu nowej etyki, która będzie w stanie odpowiedzieć na te wyzwania, docenić wartość wewnętrzną świata bez pomniejszenia wartości człowieka. Punktem wyjścia analiz jest wzrost świadomości ekologicznej, dający się zaobserwować zarówno wśród naukowców i polityków jak i wśród obywateli. Równolegle wzrastała też świadomość ekologiczna w Kościele. W kolejnej części zestawiane są współczesne etyki ekologiczne z tradycyjną, antropocentryczną etyką. Przybliżone zostają zarówno diagnozy powodów przyzwolenia na eksploatację przyrody, której konsekwencją jest kryzys ekologiczny, jak i metody wyjścia z tego kryzysu. Artykuł broni antropocentryzmu, chociaż odrzuca jego radykalną wersję. W ostatniej części artykułu pojawia się propozycja stworzenia nowej etyki, na miarę człowieka i świata, która byłaby rozwinięciem i udoskonalaniem etyki chrześcijańskiej w dialogu ze współczesnymi świeckimi nurtami.