Francuski koloryt modlitwy w życiu i pismach Elżbiety od Trójcy Świętej

Abstract

Elizabeth of the Trinity (Elizabeth Catez; 1880–1906), a French Carmelite nun and mystic, was canonized by Pope Francis on October 16, 2016. Her mysticism is closely linked to the theology of St. Paul the Apostle and the Carmelite school of spirituality. By combining the inspired texts of Scripture in an original way, she discovered “her own” path to holiness. The question to what extent a mystic is also inspired by his or her environment always remains relevant. This paper examines the extent to which Elisabeth’s originality is clothed in the robe of the French school of spirituality. It focuses on three realities: the theological-spiritual ideas of the French school of spirituality of the seventeenth century; the currents of thought of the late nineteenth century – social and religious thought; French popular piety. An analysis of her writings reveals that Elizabeth’s prayer life and her teaching on prayer are in many ways similar to the spiritual currents of her time. Nevertheless, one can come to believe that her mystical experience was thoroughly original, going beyond her education (she was not a theologian). In this way one sees the hidden work of God who enables a human being to follow Him on a new path, according to His plan, commensurate with the vocation He has given.Elżbieta od Trójcy Świętej (Elżbieta Catez; 1880–1906), francuska karmelitanka i mistyczka, została kanonizowana przez papieża Franciszka w dniu 16 października 2016 roku. Jej mistyka ściśle wiąże się z teologią św. Pawła Apostoła oraz karmelitańską szkołą duchowości. Łącząc w oryginalny sposób teksty natchnione Pisma Świętego, odkryła „własną” drogę do świętości. Pozostaje zawsze aktualne pytanie, na ile mistyk jest inspirowany również swoim środowiskiem. Artykuł analizuje, na ile oryginalność Elżbiety jest przyobleczona w szatę francuskiej szkoły duchowości. Skupia się na trzech rzeczywistościach: teologiczno-duchowe idee francuskiej szkoły duchowości XVII wieku; prądy myślowe epoki schyłku XIX wieku – myśl społeczna i religijna; francuska pobożność ludowa. W świetle analizy jej pism można stwierdzić, że życie modlitewne Elżbiety, a także jej nauczanie na temat modlitwy są w wielu miejscach podobne do prądów duchowych epoki, w której żyła. Niemniej, można dojść do przekonania, że jej doświadczenie mistyczne było na wskroś oryginalne, przekraczające jej wykształcenie (nie była teologiem). W ten sposób dostrzega się ukryte działanie Boga, który uzdalnia człowieka do podążania za Nim nową ścieżką, według Jego zamysłu, współmiernie do ofiarowanego powołania.