Dusza czyni nas tymi, kim jesteśmy

Miniatura

Data

2019

Tytuł czasopisma

ISSN czasopisma

Tytuł tomu

Wydawca

Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego

Abstrakt

Teoria tożsamości osobowej jest teorią poszukującą czynnika decydującego o tym, że osoba P2 w czasie t2 jest tą samą osobą, co osoba P1 w czasie t1 wcześniejszym od t2. Większość współczesnych teorii to „teorie złożone”. Teorie złożone utrzymują, że tożsamość dwóch osób zależy od pewnego stopnia „ciągłości” lub „łączności” między dwiema osobami pod względem jednej lub większej liczby cech – P2 musi posiadać część ciała lub mózgu P1 i/lub być zdolna do zapamiętania niektórych przeżyć osoby P1. Wszystkie te teorie są podatne na zarzut arbitralności – każda z nich musi bowiem dokładnie określić, jaki stopień odnośnej cechy sprawiłby, że P2 byłaby tą samą osobą, co P1, a wybór jakiejkolwiek konkretnej wartości jest w tym wypadku całkowicie arbitralny. Aby wystawić się na taki zarzut, teorie złożone muszą twierdzić, że bycie tą samą osobą, co P1, jest kwestią stopnia. Tymczasem „teorie tożsamości częściowej” są przedmiotem krytyki z uwagi na znamienną konsekwencję, że więcej niż jedna późniejsza osoba może być częściowo identyczna z osobą P1. Taka konsekwencja nie może być sformułowana w sposób spójny. Wynika z tego, że albo osoba P2 jest w pełni identyczna z osobą P1, albo osoba P2 nie jest w ogóle identyczna z osobą P1, co prowadzi do „prostej teorii” tożsamości osobowej, zgodnie z którą tożsamości osobowej nie można analizować pod kątem cech o różnym stopniu nasilenia. Jednak w czasie t2 musi zachodzić jakaś różnica między osobą P1 a osobą, która osobą P1 nie jest. Konkluzją niniejszej pracy jest stwierdzenie, że osoba P2 jest identyczna z osobą P1, jeśli obie mają tę samą niepodzielną nie-fizyczną część, czyli tę samą duszę. W przeciwnym razie osoby P1 i P2 identyczne być nie mogą. W związku z tym element, który czyni osobę tym, kim ona jest, to dusza tej osoby.

A theory of personal identity is a theory about what makes some person P2 at a time T2 the same person as some person P1 at an earlier time T1. Most contemporary theories are “complex theories”. Complex theories hold that the identity of two persons depends on a certain degree of “continuity” or “connectedness” between the two persons of one or more features – P2 having some of P1’s body or brain, and/or being able to remember some of the experiences of P1. All these theories are open to the arbitrariness objection – that any such theory has to state exactly what degree of the relevant feature would make P2 the same as P1, and the choice of any particular value for that degree would be entirely arbitrary. To meet this objection complex theories have to claim that being the same person as P1 is a matter of degree. But such “partial identity theories” are open to the objection that they have the consequence that more than one later person could be partly identical to P1, a consequence that cannot be spelled out coherently. It follows that either P2 is fully identical to P1, or P2 is not at all identical to P1, and so leads to the “simple theory” of personal identity, that personal identity cannot be analysed in terms of features of which there can be different degrees. But there must be a difference between a person at T2 who is P1 and one who is not P1. And so the paper concludes that P2 is identical to P1 if they both have the same indivisible non-physical part, that is the same soul; but otherwise they are not the same. What makes a person who they are is their soul.

Opis

Słowa kluczowe

tożsamość, tożsamość osobowa, osoba, mózg, umysł, dusza, neuronauka, neurologia, identity, personal identity, person, brain, soul, neuroscience, mind, neurology

Cytowanie

Colloquia Theologica Ottoniana, 2019, nr 2, s. 137-151.

Licencja

Attribution-ShareAlike 3.0 Poland