Przeglądaj wg Autor "Gryz, Krzysztof"

Teraz wyświetlane 1 - 10 z 10

Antropologiczny wymiar wiary. Spojrzenie Jana Pawła II
Gryz, Krzysztof (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 2012)
The article analyzes, on the basis if the private letters of John Paul II, the anthropological dimension of faith which is, for the Pope, the essential good of faith because it reveals the goodness of human nature as rational and free being, able to recognize the trans-phenomenological truth and able to choose in free act the recognized truth. In the act of faith, this human ability is actualized in the most basic and deepest way, because it concerns the absolute reality, that is, the Absolute God. This thesis finds its confirmation in the personal journey of faith enacted by John Paul II. This journey can be summarized in the following points: upbringing in a Christian family, intellectual self-formation and personal search for the truth about the sense of life, reading of the Bible, experience of conformity between faith and personal structure of man, and consciousness of passing away and the hope for everlasting life in unity with God.
Apostolskie korzenie celibatu kapłańskiego
Gryz, Krzysztof (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 2001)
A discussion on celibacy, and especially the justification for its existence in Church has constantly been a burning issue inspired by various, frequently diverse, motivations. On the one hand pastoral care about the Church makes some people ask a question whether the demand of celibacy is not too difficult a barrier, often impossible to overcome by candidates for priesthood, especially that celibacy is not essentially connected with the Sacrament of priesthood and the history of the Church knows priests who were married. For others, imbued with modem culture which glorifies carnality of a human being, it is difficult to understand and accept the fact that a voluntary resignation from married life – which for many people constitutes the only space of love between man and woman and a basic form and manifestation of man's social life is possible. Most varied opinions appear in the discussion, from the ones that celibacy comes straight from God's establishment to the ones which perceive it as a disciplinary resolution introduced by an ecclesiastical institution which started no earlier than 4th century, and some claim that only since Lateran Council II, i.e., since 1139. Still others see it as a concession on the part of the Roman Church in favour of gnosticism or manicheism and these movements in Church, which, supporting strict spiritualism, actually depreciated marriage. Finally, there are some, who, trying to reconcile in some way several hundred years of the functioning of the Church with the demands of present times, suggest that celibacy should be treated as a voluntarily accepted charisma, which, however, should not be the subject of ecclestiastical discipline obligatory for all candidates for priesthood. It is characteristic that all these opinions refer to the practice of the early Church, yet interpret the same facts in a different way. The arguments are constructed on the basis of history. A need therefore arises to once again investigate the origins of celibacy. Is its present form in any way connected with the teaching of the Apostles and the practice of the Church of the first centuries, or is it rather an autonomic creation of the late institution?
Ireneuszowa formuła gloria Dei vivens homo jako transcendentna definicja człowieka w magisterium Jana Pawła II
Gryz, Krzysztof (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie, 2010)
Męskość i kobiecość jako znamiona obrazu Bożego w człowieku według Jana Pawła II
Gryz, Krzysztof (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 2008)
John Paul H's teaching on God's image and likeness inscribes itself in the whole rich theological tradition, which is present especially in the writings of the Fathers of the Church. According to Pope John Paul II, God's image in man has four basic dimensions. In the first place, it is expressed in the complementary duality of man created as a man and a woman, capable of building a community of persons, and also, on the basis of this communion, forming a relationship with the whole created world. Secondly, God's image speaks of cleverness and freedom of man, who thus becomes the subject, a person. Thirdly, man created to God's likeness is open to God internally, from his own nature, and is capable of entering into a relationship with God, search for Him and enter into a covenant with Him. In this calling to the communion with God, i.e. in the religious life, is the climax of God's image and likeness. Lastly, God's image is a point of reference which makes participation in the life of God Himself possible thanks to Christ's saving act. This participation is the aim of all relationships with God. This is this aspect of the image which theological tradition connected with the notion of “likeness” A different issue is a clear concurrence of John Paul Il's thought with the interpretations of God's image present in the Orthodox theology and in K. Barth. It is difficult to settle the question whether this is the outcome of a visible inspiration of this theology as we never find direct references to particular authors or whether it results from an individual quest based on a common source, which is the biblical truth about the creation of man as an image and likeness to God. Both hypotheses seem equally credible.
Od zniszczonych butów do antropologii daru. Duszpasterska geneza personalizmu św. Jana Pawła II
Gryz, Krzysztof (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 2019)
Jednym z głównych wątków bogatego magisterium św. Jana Pawła II jest tematyka antropologiczna. Pytanie o człowieka, o jego naturę, jego egzystencjalny etos i ostateczne powołanie, które odnajduje w Bogu, było tematem pierwszej, programowej encykliki Redemptor hominis. Jednak geneza zainteresowania tematem człowieka była wcześniejsza i sięga początków formacji intelektualnej i duchowej Karola Wojtyły, a także jego pracy kapłańskiej. Znaczącym elementem tej historii jest duszpasterstwo młodzieży akademickiej w Krakowie. Stało się ono nie tylko praktycznym polem doświadczenia człowieka, ale i inspiracją do naukowej refleksji filozoficzno-teologicznej. Jej owocem były dwa dzieła, w których Wojtyła formułuje zarys swojego personalizmu integralnego: Miłość i odpowiedzialność oraz Osoba i czyn. Zawarta w nich analiza podmiotowości człowieka będzie później fundamentem jego nauczania o godności osoby ludzkiej, której najgłębszy fundament znajduje się w stworzeniu człowieka na obraz i podobieństwo Boga, w odkupieniu dokonanemu przez Chrystusa i powołaniu człowieka do wspólnoty miłości z Bogiem w wieczności. Artykuł przedstawia zasadnicze linie tego rozwoju, począwszy od pierwszych konferencji na temat człowieka skierowanych do krakowskich studentów, aż po teologię ciała, rozwijaną w trakcie środowych audiencji w Watykanie.
Poszukiwanie życia w kosmosie a teologia
Gryz, Krzysztof (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II, 2020)
W XX wieku podjęto wiele działań badawczych, których celem było znalezienie dowodów wskazujących na istnienie życia w kosmosie. Działania te mogą być także przedmiotem refleksji teologii. Pole tej refleksji wypełniają dwa nurty myślenia. Pierwsze jest czysto hipotetyczne, jako że dowodów na istnienie życia dotąd nie odkryto. Druga przestrzeń refleksji jest bardziej realna i koncentruje się np. na sensie poszukiwania innych cywilizacji: czy ludzkie istnienie jest czymś wyjątkowym we wszechświecie, czy tęsknota na inną, wyższą formą cywilizacji nie jest wyrazem odwiecznej tęsknoty za doskonałością i pragnieniem życia nieśmiertelnego?
Przebóstwienie człowieka w świetle kontrowersji ikonoklastycznej
Gryz, Krzysztof (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 2005)
„Trójca Święta” Rublowa jako ikonograficzny katechizm prawosławia
Gryz, Krzysztof (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 2023)
Treścią artykułu jest analiza ikonograficzno-teologiczna ikony Trójcy Świętej, napisanej przez Andrzeja Rublowa. Według Katechizmu Kościoła prawosławnego istnieje ścisła analogia w przedstawieniu Trójcy Świętej na ikonie a prawdami wiary wyrażonymi w Credo. Idąc tym tropem, w artykule zanalizowano poszczególne elementy ikony, takie jak: przedstawienie postaci aniołów, które odpowiadają poszczególnym osobom Trójcy Świętej; postawy, jakie zajmują wzajemnie wobec siebie; a także przedmioty, które im towarzyszom. We wszystkich tych elementach można odczytać ikonograficzne przedstawienie podstawowych prawdy wiary chrześcijańskiej w odniesieniu do tajemnicy Boga, Jego dzieła zbawczego w historii świata, a także w odniesieniu do relacji człowieka z Bogiem, który wchodząc w owe tajemnice poprzez kontemplację, otwiera się na dar przebóstwienia.
Uczynki miłosierdzia względem ciała i duszy. Historia i praktyka
Gryz, Krzysztof (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 2016)
Wspomaganie biednych i potrzebujących uczynił Kościół ważnym elementem swojego posłannictwa, jako odpowiedź na wyraźny nakaz realizacji przykazania miłości bliźniego dany przez Chrystusa. Obowiązek okazywania czynnej miłości bliźniemu został wyrażony w katechizmowej formule uczynków miłosierdzia co do ciała i co do duszy. Artykuł analizuje zarówno genezę powstania tej formuły, jak również jej historyczną interpretację na przestrzeni wieków. Uczynki miłosierdzia co do ciała zostały wyraźnie sformułowane przez samego Chrystusa w kontekście nauki o sądzie ostatecznym, zapisanej w Ewangelii św. Mateusza 25, 31–40, natomiast uczynki co do duszy znajdują swoje biblijne uzasadnienie w różnych miejscach Ewangelii. W III wieku Orygenes w duchu egzegezy alegorycznej interpretował uczynki miłosierdzia wymienione w Ewangelii Mateusza także jako wezwanie do pomocy w duchowych potrzebach człowieka, a za nim na Zachodzie czynił tak św. Augustyn. W ten sposób stopniowo rodziła się lista siedmiu uczynków co do duszy. Klasyczną interpretację moralną uczynków miłosierdzia podał św. Tomasz z Akwinu, ustalając, w jakich warunkach są one ścisłą powinnością moralną. W późniejszym okresie w praktykowaniu miłosierdzia podkreślano takie elementy jak: osobiste doświadczenie Bożego miłosierdzia jako wezwanie do pomocy innym (św. Faustyna), dowartościowanie człowieka w jego godności (św. Jan Paweł II) oraz w ostatnim czasie troska o ludzi wykluczonych, czyli pozbawionych możliwości własnego rozwoju (papież Franciszek).
Wolność – prawda – sumienie. Antropologiczne uwarunkowania moralności w encyklice św. Jana Pawła II „Veritatis splendor”
Gryz, Krzysztof (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 2020)
Ludzkie działanie jest podstawą budowania egzystencji zarówno w wymiarze indywidualnym jak i wszystkich społecznych relacji. U podstaw każdego działania, które podejmuje człowiek leżą trzy zasadnicze elementy, decydującego o tym, że mówimy o ludzkim działaniu, a nie tylko o zaistnieniu określonego skutku jako rezultat działania bezosobowej przyczyny. Tymi czynnikami, specyficznie ludzkimi, głęboko zakorzenionymi w naturze człowieka jako osoby, jest możliwość poznania prawdy, wolność wyboru i sumienie. Dlatego możemy mówić o egzystencjalnej strukturze człowieka. Właśnie dlatego, że działanie człowieka jest związane z możliwością poznania prawdy, nie tylko tej technicznej, opisującej świat przedmiotów, ale również prawdy mądrościowej, ujawniającej sens rzeczy, oraz zdolnością człowieka do dokonywania autonomicznych wyborów, kierując się kryterium aksjologicznym (dobra-zła), które ujawnia się najwyraźniej w doświadczeniu sumienia, człowiek jest za swoje działanie odpowiedzialny. Odpowiedzialność ta ma swoje konsekwencje nie tylko w wymiarze moralnym, ale także w wymiarze prawnym.