Przeglądaj wg Autor "Mrugalski, Damian"

Teraz wyświetlane 1 - 4 z 4

Bóg niezdolny do gniewu. Obrona apathei Boga w teologii aleksandryjskiej: Filon, Klemens i Orygenes
Mrugalski, Damian (Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2018)
Starożytna Aleksandria to miejsce spotkania filozofii greckiej z Biblią. To tam powstało greckie tłumaczenie Biblii hebrajskiej zwane Septuagintą i to tam pojawiły się pierwsze filozoficzne komentarze do greckiego Pięcioksięgu. Wykształceni filozoficznie komentatorzy tekstu natchnionego natrafiali w nim jednak na wiele antropomorficznych przedstawień Boga, których nie mogli zaakceptować – właśnie ze względu na swe wykształcenie i kulturę filozoficzną, którą cenili tak samo jak swoją wiarę. Stwierdzenie, iż Bóg nie może posiadać ciała, gdyż jest transcendentny, oraz że nie może się gniewać, gdyż jest niecierpiętliwy, nie wyjaśnia kwestii, dlaczego w ogóle antropomorfizmy pojawiają się w tekście, który jest natchniony. Niniejszy artykuł ma na celu przedstawienie, w jaki sposób aleksandryjscy myśliciele, żydowscy i chrześcijańscy, trzech pierwszych wieków naszej ery wyjaśniali fakt pojawienia się w Biblii antropomorficznych przedstawień Boga oraz jakie funkcje im przypisywali.
O pojęciu hellenizacji
Mrugalski, Damian (Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2021)
Pojęcie hellenizacji odnosi się do rozprzestrzeniania się greckiej kultury i przejmowania jej przez ludy niebędące Grekami w czasach, które zapoczątkowują podboje Aleksandra Wielkiego (czyli od drugiej połowy IV w. p.n.e.). W taki lub podobny sposób termin ten zostaje zdefiniowany w wielu współczesnych słownikach i encyklopediach dotyczących starożytności. Pojęcie to stało się problematyczne, gdy w drugiej połowie XIX w. i pierwszej połowie XX w. historycy religii powiązali je z pewnego rodzaju sądami wartościującymi, a niekiedy nawet ideologicznymi. Dlatego też niektórzy współcześni uczeni proponują porzucenie pojęcia „hellenizacja” w badaniach nad antykiem bądź zastąpienie go innymi, które w sposób neutralny opisywałyby zjawiska zachodzące w epoce hellenistycznej. W niniejszym artykule przedstawiono przegląd wybranych stanowisk w odniesieniu do samego pojęcia „hellenizacja”, a także podjęto próbę odpowiedzi na pytanie, czy we współczesnych badaniach dotyczących epoki hellenistycznej można uniknąć tego obciążonego ideologicznie terminu.
Stwarzanie wieczne i poza czasem: Filozoficzne źródła koncepcji generatio aeterna Orygenesa
Mrugalski, Damian (Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2019)
Dialog Platona Timajos, uznawany przez uczonych za „Biblię Platoników”, był interpretowany alegorycznie już w Starej Akademii (IV w. przed Chr.). W epoce hellenistycznej (I–III w. po Chr.) natomiast, w kręgach filozofów zwanych medioplatonikami, toczyła się poważna dyskusja na temat tez, które w nim się pojawiają. Zasadnicza kwestia dotyczyła tego, czy świat powstał w czasie, czy też istnieje ab aeterno. Większość filozofów medioplatońskich uważała, że świat musi być odwieczny. W dyskusji tej, począwszy od I w. po Chr., uczestniczyli również platonicy żydowscy i chrześcijańscy, tacy jak Filon Aleksandryjski, Klemens Aleksandryjski i Orygenes. W ich opinii Bóg, ponieważ jest niezmienny a zarazem dobry, nie zaczął działać dopiero w momencie stworzenia świata. Pismo Święte stwierdza jednak, że świat zaczął istnieć w czasie. W związku z tym, postulowani oni odwieczne rodzenie świata idei (kosmos noetos), który jako świat myśli Boga, istnieje ab aeterno w Boskim Logosie. Koncepcja generatio aeterna (czyli odwiecznego rodzenia Syna przez Ojca), którą znajdujemy w dziełach Orygenesa, jest związana z prowadzoną w tym czasie dyskusją na temat wieczności świata. Niniejszy artykuł ma na celu przedstawienie tej dyskusji i uwypuklenie zależności, jakie zachodzą między argumentami stawianymi przez medioplatoników, a tymi, które znajdujemy w różnych hipotezach Orygenesa.
The Platonic-Biblical Origins of Apophatic Theology: Philo of Alexandria’s Philosophical Interpretation of the Pentateuchal Theophanies
Mrugalski, Damian (Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2023)
This article examines Philo’s philosophical interpretation of the three theophanies in Exodus, which would, centuries later, continue to be considered by the great thinkers responsible for developing negative theology, such as Gregory of Nyssa and Dionysius the Areopagite. Although Exod 33:11 clearly states that the Lord spoke to Moses face to face, as if someone were to speak to his own friend, according to Philo, the lawgiver neither saw the face of God, nor learned the proper name of God, nor was he able to comprehend the essence of God. These very statements became the inspiration for later apophaticism. The present article seeks to establish to what extent Philo’s theses were influenced by Plato’s philosophy or by later Middle Platonism, and to what extent Philo, by commenting allegorically on the Pentateuch, becomes the initiator of new ideas hitherto unknown in philosophical discourse. In the course of the analyses, three great questions of apophatic theology are discussed: 1. the unnameability of God; 2. the unknowability of God’s essence; and 3. the knowability of God’s nature by grace.