Przeglądaj wg Autor "Perszon, Jan"

Teraz wyświetlane 1 - 10 z 10

Ascetyczno-teologiczne treści pieśni pogrzebowych śpiewanych na Kaszubach
Perszon, Jan (Kuria Metropolitalna Gdańska, 1998)
Czy ponowoczesność potrzebuje autorytetów? Błogosławiony ks. kmdr Władysław Miegoń i jego przesłanie
Perszon, Jan (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2015)
Współcześnie dużo się mówi o autorytecie i jego kryzysie. Kryzys autorytetu dotyczy przede wszystkim instytucji opartych na tradycji (Kościół, rodzina, szkoła, państwo), ale – wraz z błyskawiczną transformacją społeczną – ogarnął też wymiar wzorców osobowych. Przez wieki kultura europejska nasycona była konkretnymi ideałami, przede wszystkim religijnymi (Chrystus, Maryja, konkretni święci), które nie tylko powszechnie podziwiano i czczono, ale przede wszystkim naśladowano. W epoce nowożytnej człowiek – jak dawniej – by się rozwijać i w człowieczeństwie wzrastać, potrzebuje prawdziwych (tj. moralnych) autorytetów. Jest o nie jednak trudniej. Przede wszystkim dlatego, że kultura masowa, popularna, wylansowała i wypromowała „nową”, w wielkiej mierze sztuczną i pozorną grupę „autorytetów”. Są nimi – kreowani na wyrocznię we wszystkich kwestiach – artyści, dziennikarze, sportowcy. Za ich rzekomym autorytetem nie stoi jednak wielkość zakorzenionego w prawdzie człowieczeństwa, ale fakt, że – dzięki elektronicznym mediom - są „znani”, podziwiani i sławni. Autorytetem sui generis jest kmdr Władysław Miegoń, kapelan Marynarki Wojennej, który w latach 1919-1942 służył żołnierzom z wielką pasją, by w godzinie próby złożyć najpiękniejsze świadectwo przez dar swego życia. Jego niezwykle pracowite życie, poświęcone Chrystusowi przez służbę kapłańską może być także dla ludzi współczesnych „miarą” prawdziwej wielkości.
Maryja jako patronka dobrej śmierci w kaszubskiej pobożności ludowej
Perszon, Jan (Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2000)
The Kashubian ethnic group inhabiting Gdańsk Pomerania has to a great extent preserved traditional customs connected with death and funeral. The event of death, which in Christian terms has not only a biological-social dimension but above all supernatural. The Kashubians' reaction is an ardent prayer, in the first place. The paper seeks to show Marian piety, updated during the ceremony of death and funeral. During an illness and agony one calls on to Mary as a Mother who accompanied Her Divine Son in the mystery of Redemption at the Calvary. The motif of imitating Christ and His Mother plays an important role in the Christian model of death. Therefore both the dying man and his neighbours think that Mary's intercession and Her pattern are at that moment particularly topical. She remains a teacher of bravery in the drama of death, and in suffering She adopts the attitude of absolute trust in Christ. In the time between death and funeral the Kashubians join together for a home rosary. In this prayer they call on to Mary as an Intercessor of the fellowship gathered for prayer. Her specific role refers, however, to the soul of the dead man, and according to the folk belief She saves from purgatory. The traditional image of a „mediate place” is connected with dolours, fire and painful suffering. Such is the image of purgatory which mobilizes the living to say ardent prayers and to store their hope in the intercession of the Immaculate. The climax of the home mourning liturgy is the so called „empty night” The night eve preceding the funeral is composed of rosary and religious singing with many stanzas. Mary’s care and succour is beseeched many times during that nocturnal vigilance. She was the one who participated in the Descent from the Cross and Jesus’ funeral and is particularly dear to the mourners surrounding the coffin. Funeral ceremonies are obviously dominated by liturgical contents. Marian elements appear, among other things, in the songs sung at the funeral procession to a church, in the rosary said in the church, and at a cemetery in the Salve, Regina and Angelus Domini. The rituals practiced in Kashubia are connected with death and draw on the patterns inherited from the previous generations. The piety formed in the past was then continued by folk leaders. They used old psalm-books and prayer books shaping, as regards their form and subject matter, their funeral ritual.
Potrzeba religii. Dynamika praktyk religijnych i rytualnych, red. Zdzisław Kupisiński SVD, Wydawnictwo KUL, Lublin 2015, ss. 435.
Perszon, Jan (Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2017)
Rodzina – zagrożona nadzieja
Perszon, Jan (Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2006)
The article – in a syntetic form – presents the teaching of John Paul II about marriage and family. The first part recapitulates his fundamental doctrine of the communio personarum (marriage as a community of persons), which is the source of the new human life and the unique environment of personal growth for the members of the family as well. The Family, if properly understood, institutes the school of mature humanity (in the service for civil society) and a living cell of Christianity (the domestic Church). The second part analizes dangers which destroy and weaken the contemporary family. The erroneus anthropology and philosophy of consumption are among the essential causes of the family crisis. This crisis has many faces: divorce, birth control and euthanasia, genetic engeneering, artificial conception ‘in vitro’, omnipresence of the „anti-life mentality”, pornography and – as a result – the threat of depopulation. This situation makes the mission of the Church (as the promotor of the truth) indispensable and – at the same time – difficult.
Rola rytuału w religijności kościelnej i rodzinnej
Perszon, Jan (Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2003)
The paper discusses the role of ritual in religious culture. Religion expresses and manifests itself through ritual behaviour which constitutes a means by which values and norms are conveyed, social order is established and sanctified, and a contact with transcendent reality is made possible. Any aberration in the system of symbols and rituals may lead to instability both in the religious and social spheres. Profound civilizational and cultural transformations that are well under way in Poland and Europe, especially the universal access to electronic media, have considerably contributed to a weakening of inter-generational cultural tradition. This is evident also in relation to religious traditions which have additionally been reformed after Vatican Council II. The crisis of some elements of church and familiar religiousness is manifested through a growing desacralization of everyday life, a weakening of the existential relevancy of liturgical symbolism, neglect of many traditional customs and rites of Christian character. The situation calls for an effort to work out a new – adequate to the changed social conditions – model of Christian culture.
Różaniec żałobny na Kaszubach
Perszon, Jan (Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 1999)
The presented article describes the customs concerned with the prefunerary rosary devotion practiced by Kashubs. In the days between death and funeral the people gather every evening to say a rosary for repose of the soul of the dead person. On the first two evenings there participate only relatives and people from direct neighbourhood, but to the last gathering, named „pusta noc” comes all the village. In this practice the most important person is a leader, who presides in every out-of-church religious activity. The presiding person has in local community particular authority and respect. In some villages before the rosary people sing one of the popular marion songs, afterwards but the traditional Salve, Regina and Dobry Jezu, a nasz Panie. The older generation beliefs, that the soul of the dead person is present by „his" or „her” body, until it is buried. Therefore prayers of the living society are most powerfull not after, but before the funeral. The mourning rosary plays in Kashubian society an essential role, because it articulates a mutual Christian solidarity in the face of death. Furthermore, it reinforces relationships in community, and helps „to get through” the crisis effected by invasion of death. In the last few years the described customs participate in the process of transformation. One can observe a strong (and destructive) influence of the „hospital death” Another important factor changing the traditional way of mourning in Kashub society is a construction of the parochial funeral chapels.
Śmierć jako wydarzenie i wyobrażenie na Kaszubach Północnych. Studium etnograficzne
Perszon, Jan (Kuria Metropolitalna Gdańska, 1995)
The Crisis of Western Culture and Secularism
Perszon, Jan (Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2024)
The subject of this article is the crisis of Western culture (Christianity) in terms of its sources and consequences. The author attempts to present the diagnosis of European culture by John Paul II and Benedict XVI. They associate its crisis with the internal weakness of Christianity (the Catholic religion) and the influence of philosophical trends and ideologies with the purpose of creating a “new culture” on the ruins of the old one. Postmodern thought, which not only breaks with the rationalism of the Enlightenment but questions (in the name of individual freedom) the truth and the ability to get to know it, plays a special role in this respect. The anti-Christian narrative adopted by intellectual elites in the West, which in some manifestations becomes an ideology of secularism, is thus a consequence of philosophical assumptions. The author suggests that the popularisation of a model of life according to the principle “as if God did not exist,” i.e. the acceleration of de-Christianisation processes (e.g. in Poland) is significantly related to the development of the so-called new media, especially in the form of virtual reality.
Trudności eklezjalnej recepcji objawień prywatnych
Perszon, Jan (Uniwersytet Szczeciński, 2019)
Obchodzone niedawno stulecie objawień fatimskich oraz wątpliwości związane z Medjugorie dowodzą, że kwestia tzw. objawień prywatnych jest w Kościele katolickim ciągle aktualna. W opracowaniu zasygnalizowano trudności terminologiczne, jakie teologia napotyka w zdefiniowaniu tych zjawisk (jawienia, widzenia, natchnienia, doświadczenia mistyczne). Odniesiono się też -per analogiam - do objawienia biblijnego i form jego zaistnienia. Obfitość nowych objawień prywatnych każę zapytać o ich oddziaływanie na życie Kościoła: jego modlitwę, sferę wiary i postawy moralne wiernych. Komunikacja elektroniczna (Internet) błyskawicznie upowszechnia nadzwyczajne zdarzenia (znaki, widzenia), faktycznie uniemożliwiając Magisterium Kościoła skuteczne wykonywanie jego zadania, tj. rozpoznania i weryfikacji ich wiarygodności. W rozpoznaniu prawdziwości Bożych znaków teolodzy zwracają uwagę na ważną funkcję pobożności ludowej oraz sensus fidelium. Część trzecia referuje stosowane w Kościele kryteria rozpoznawania tzw. objawień prywatnych: zbadanie okoliczności, adresata objawień, jego świadków, wreszcie zaś oznak jego wiarygodności. Kazus Medjugorie, gdzie domniemane mariofanie trwają od roku 1981, pokazuje, że proces rozeznawania autentyczności Bożych znaków bywa bardzo trudny. Z jednej strony - co do wiarygodności objawień - są negatywne orzeczenia biskupów miejsca, z drugiej milionowe rzesze pielgrzymujących do Medjugorie. Decyzja Stolicy Apostolskiej, określająca Medjugorie jako „miejsce modlitwy”, a nie objawień, jest wyrazem „cierpliwości”, z jaką do takich fenomenów podchodzi Kościół.