Roczniki Teologii Ekumenicznej

Stały URI zbioruhttps://theo-logos.pl/handle/123456789/13817

Roczniki Teologii Ekumenicznej były kontynuacją „Roczników Teologicznych” zeszyt 7: Teologia Ekumeniczna, ukazujących się od 1993 r., wydawanych przez Towarzystwo Naukowe KUL. Ukazywały się w latach 2009-2013. Obecnie ponownie stanowią zeszyt 7 „Roczników Teologicznych”. Prezentują dorobek pracy naukowej Instytutu Ekumenicznego KUL oraz omawiają zagadnienia związane z teologią ekumeniczną, a także ruchem ekumenicznym.

Przeglądaj

Przeglądaj Roczniki Teologii Ekumenicznej wg Temat "anthropology"

Wpisz kilka pierwszych liter i kliknij przycisk przeglądania
Teraz wyświetlane 1 - 5 z 5
  • Miniatura
    Pozycja
    Człowiek jako stworzenie Boże w teologicznej refleksji Christosa Yannarasa
    Leśniewski, Krzysztof (Towarzystwo Naukowe KUL, 2011)
    The mystery of human being as a creature of God has been explored by many generations of philosophers and theologians. This article is an attempt to analyze of the some aspects of anthropological thought of famous contemporary Greek thinker – Christos Yannaras. The starting point is a depiction of the creation of human being as an act of God. His love constitutes man as an existential event of personal communion and relationship and a partaker in the freedom of love which is true life. The second part of the article relates to the issue of God’s image in human being. The Greek Fathers interpreted the image of God in humanity trying to avoid dualistic and monistic conceptual definitions. The patristic interpretation sums up the truth of the words “in the image” in the triadic character of personal energies (mind, reason, spirit) or in the “sovereignty” and “self-determination” which sum up the ontological differentiation of the person with regard to nature. The distinction between the sexes, namely the differentiation of man and woman, in relation to the image of God has been examined in the third part of the article. From the biblical narrative of man’s creation follows that man should realize life as communion with the other sex and it is the way for human life to be constituted in new personal hypostases and to have dominion over the earth (Gen 1:28). The distinction of sexes does not function in man as it functions in the animals where it is exclusively subordinate to the natural necessity of propagation. The distinction of the sexes has its foundation in human nature, but it is not identical with this nature, just as it is not to be identified even with the hypostasis of man. How to understand the reality of soul from the Christian point of view? Some possible answers for this question are presented in the four part of the article. There are many meanings of the word soul in the Bible and in Christian literature. The soul it is often identified in the Old Testament with the manifestation of life on earth, while in the New Testament it appears also as a bearer of eternal life. Today what we call soul is a dynamically effected event, a complex of ceaselessly effected functions which reveal and express the living existence of man. For these functions we use various names: we speak of reason, imagination, judgment, creativity, ability to love, etc. The final part of the article shows relations between soul and body. Yannaras underlines that soul and body do not determine the mode by which the human person is, but are determined and marked as differentiations of the result of natural energy, that is of the universal-ecstatic reference of the bicomposite essence or nature. Both the body and the soul are energies of human nature. What each specific man is, this inmost I which constitutes him as an existential event, is identified neither with the body nor the soul. The distinction between soul and body refers to the semantic differentiation of the result of natural energy and does not refer to the mode by which humanity is as nature and person.
  • Miniatura
    Pozycja
    Czy istnieje możliwość opracowania antropologii wspólnej dla wszystkich chrześcijan?
    Bujak, Janusz (Towarzystwo Naukowe KUL, 2009)
    The purpose of this article is to give the evidence that the anthropology of imago Dei could be considered as the groundwork for the common anthropology valid for the whole Christianity and it also depicts the vision of man as the answer to the demands of every human being of the postmodernism epoch. The starting point of our reflection is the fact of the return of the interest in anthropology in the 20th century among the theologians of the three great Christian denominations: Orthodox, Protestant and Catholic. When in the 20th century the ecumenical movement appeared, theological anthropology, which both joins and divides Churches, became very crucial and still it is getting more and more important. After many years of ecumenical dialogues we can affirm that, despite the differences, all Christians understand man as a imago Dei – the image of God. He was not only created as such, but has always been, despite the original sin. Man is the image of God One in the Holy Trinity who lives in mutual relations, that is why human being is also highly relational. He lives in the relation with God, with another human being, and with the created world over which he was appointed as the master and manager. All Christian Churches which took part in the ecumenical dialogue agree that the source of this anthropology is the Bible; they will also agree about the original sin and his consequences for the human nature considered in the light of Jesus Christ; finally, they will agree on imago Dei as the foundation of the personal dignity of man. There are still differences, the questions that require more theological work, for example distinction between image and likeness; the concept of theosis – deification present in the orthodox theology and considered as problematic by the protestant theology; the Churches teaching about the ordination of women and homosexuality. At the end of the article we have some examples of the perspectives that give the anthropology of the image of God. This concept of human can help to overcome the contemporary crisis of anthropology, the result of the postmodernism. This anthropology also claims that all Christian Churches are able to give the common answer to the ethics questions such as abortion, euthanasia or genetic manipulations. The author also suggests that all Christian Churches, as the starting point and foundation, should take not only the Bible, but the anthropology of the Fathers of Church as well.
  • Miniatura
    Pozycja
    Duchowość bizantyjska na tle misji cyrylo-metodiańskiej na Wielkich Morawach. Aspekt antropologiczny
    Bugel, Walerian (Towarzystwo Naukowe KUL, 2013)
    Despite focusing many scholar texts on the Great-Moravian mission in 863 the question of its spiritual background still remain rather without the sphere of scientist concern. The aim of this paper is to show if, and in what, was the spirituality of Cyril and Methodius innovative in compare with its Byzantine pattern – in concrete on example of anthropology, the individual, like as the political one. First it will sketched an outline of the spiritual context in witch this mission was accomplished. The second step is an analysis of some texts, being unquestionably native to this mission. By the end I will try to specify to which measure was this mission innovative on the field of spirituality.
  • Miniatura
    Pozycja
    Ecumenical Patriarch Bartholomew’s “Green Message” to the World
    Leśniewski, Krzysztof (Towarzystwo Naukowe KUL, 2011)
    Współcześnie coraz poważniej traktuje się ekologiczno-społeczny kryzys w świecie. Kwestia odpowiedzialności za postępujące zniszczenie środowiska naturalnego jest ważna nie tylko dla rządów państw, polityków, działaczy samorządowych i naukowców, ale również dla hierarchii Kościołów chrześcijańskich. Wkład Kościołów jest bardzo ważny ze względu na uświadamianie ludziom, że istnieje bezpośrednie powiązanie między stanem duchowym osoby ludzkiej a kondycją świata stworzonego. W niniejszym artykule została bardzo syntetycznie przestawiona ekologiczna działalność Jego Świątobliwości Bartłomieja, Patriarchy Ekumenicznego, na forum światowym. W pierwszej części ukazano „zielone powołanie” Patriarchy Bartłomieja, który od dwudziestu lat kontynuuje i rozwija w duchu szeroko rozumianego dialogu dzieło swego poprzednika Patriarchy Ekumenicznego Dimitriosa. Ważnym elementem zaangażowania ekologicznego obecnego Patriarchy Konstantynopola są encykliki wydawane co roku z okazji początku prawosławnego roku kościelnego – 1 września, które dotyczą ekologicznej odpowiedzialności prawosławnych chrześcijan za cały stworzony świat. Od 1997 r. Patriarcha Bartłomiej nazywany jest „Zielonym Patriarchą”. Jednym z przejawów jego misji jest ukazywanie prawdy o tym, że wszystkie szkody wyrządzane środowisku naturalnemu stanowią odzwierciedlenie duchowych problemów ludzkości. Stąd też ustawicznie Patriarcha głosi, że refleksja antropologiczna powinna stanowić warunek wstępny naszego rozumienia świata. Współcześnie coraz bardziej konieczne staje się łączenie chrześcijańskiej ontologii z naukami szczegółowymi. Ten postulat Patriarcha Bartłomiej urzeczywistnia w praktyce poprzez różnorodną działalność jednoczącą przedstawicieli różnych państw, społeczności, religii, naukowców czy dziennikarzy. Szczególną rolę pośród wielu organizowanych czy współorganizowanych przez Patriarchę międzynarodowych, interdyscyplinarnych czy międzyreligijnych spotkań naukowych odgrywają przedstawione w części drugiej artykułu tzw. zielone sympozja na wodzie. Odbywają się one w różnych częściach świata i dotyczą ważnych problemów związanych ze stanem mórz i rzek. Są one tak wyjątkowe, że przyciągają międzynarodową uwagę do miejsc szczególnie zagrożonych, jak np. Morze Egejskie (1995), Morze Czarne (1997), rzeka Dunaj (1999), Morze Adriatyckie (2002), Morze Bałtyckie (2003), rzeka Amazonka (2006) czy Arktyka (2007). W czasie tych sympozjów dochodzi do twórczego i owocnego dialogu naukowców i teologów, polityków i filozofów, biznesmenów i nauczycieli. W części trzeciej artykułu Patriarcha Bartłomiej zostaje ukazany jako znany w całym świecie mówca i działacz ekologiczny, który oddziałuje na polityków i władze państwowe różnych szczebli, poprzez uświadamianie im, że w działaniach na rzecz środowiska naturalnego należy uwzględniać związki zachodzące między międzynarodową ekonomią a ekologią na poziomie ogólnoświatowym. W swoich oficjalnych wystąpieniach „Zielony Patriarcha” podkreśla znaczenie prawd o człowieku, społeczeństwie i świecie stworzonym, jakie wniosło chrześcijaństwo. Jest głęboko zatroskany na poziomie duchowym o tych wszystkich ludziach, którzy ucierpieli czy stracili swoje życie w wielkich katastrofach ekologicznych. Odważnie też mówi o zagrożeniach wynikających z nadkonsumpcji w krajach rozwiniętych oraz głodu w krajach rozwijających się. Mając świadomość, że nie jest możliwe rozwiązanie problemów ekologicznych współczesnego świata bez odwołania się do interdyscyplinarnego współdziałania naukowców, filozofów i teologów na bazie chrześcijańskiego rozumienia osoby ludzkiej i świata stworzonego, Patriarcha Bartłomiej nawołuje do korzystania z ontologicznych kategorii filozoficznych i teologicznych, takich jak: osoba (gr. prosopon, hypostasis), energia (gr. energeia) czy istota (gr. ousia). Przypomina, że to chrześcijaństwo wschodnie na piętnaście wieków przed teorią kwantową, stanowiącą podstawę współczesnej fizyki, nauczało, że materia jest energią. Radykalna zmiana w podejściu do środowiska naturalnego, zdaniem Patriarchy Bartłomieja, tylko wtedy będzie możliwa, gdy przyjmie się prawdę o stworzeniu człowieka i świata przez Boga w Trójcy Osób oraz uwierzy się w Zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa. Zwieńczenie artykułu stanowi przedstawienie Ekologicznego Credo „Zielonego Patriarchy”, które stanowi syntezę podstaw jego odpowiedzialności za świat, w którym żyjemy.
  • Miniatura
    Pozycja
    Misterium osoby w teologii Metropolity Johna Zizioulasa
    Leśniewski, Krzysztof (Towarzystwo Naukowe KUL, 2009)
    The personal identity has become a very important issue in the contemporary anthropological discussion. Many thinkers try to explain the existence of human person from atheist point of view. They often have been very hostile towards Christianity. Today there is a crisis concerning the understanding of human person particularly in such disciplines as psychology, sociology and medicine. Christian intellectuals have been called to respond to various philosophical and psychological currents which tend to diminish and reduce human person and treat it as solely earthly creature. Orthodox Metropolitan John Zizioulas during last five decades have been defending the Christian concept of person. In his theological investigations he has undertaken such difficult issues as human freedom, otherness and truth. Successfully, he managed to combine the theological wisdom of the Fathers of the Church with a very good knowledge of ancient and modern philosophy in order to help both Christians and non-Christians to take a fresh look on the meaning of person. This article is an attempt to present in a very concise manner a very sophisticated ontological thought of Zizioulas. It starts from describing the content of two archaic Greek notions, such as: prosopon and hypostasis. This basis is a necessary introduction to depict the essence of the creative contribution of early Christian intellectuals, who combined the meaning of notions prosopon and hypostasis and applied them into theology. Zizioulas defines that exceptional work as the revolution of the Cappadocian Fathers. The main purpose of this endeavour was to create a notion, which would express an ontological content to each person of the Holy Trinity, without endangering its main biblical principles: monotheism and the absolute ontological independence of God in relation to the world. According to Metropolitan of Pergamon only an absolute person could have created the world in freedom and in this way rendered human personhood possible. Zizioulas distinguishes two different modes of human existence: the hypostasis of biological existence and the hypostasis of ecclesial existence. This is basically the distinction between human personhood understood as “individuals” and as persons. Conceiving human beings as individuals it means conceiving them as creatures so that substance, or their biological nature, has preceded. The individual, being of a part of the created world, is a “personality” understood as a complex of natural, psychological or moral qualities centered on the axe of consciousness. Human being as the individual is subject to the law of necessity and usually affirm oneself in contrast to all other beings. Hypostasis of biological existence in order to become the hypostasis of ecclesial existence needs to become the subject of deindividualization and personalization, what can be possible only in the Church – the pneumatologically constituted body of Christ. Human beings can become persons through baptism and can live as persons through the Eucharist. The Metropolitan of Pergamon underlines the fact, that the person is an identity that emerges through relationship. He also stresses that human beings can love only if they are persons, i.e., if they allow the other to be truly other, and yet be in communion with them. If we love the other not only in spite of his or her being different from us but because they are different from us, or rather other than ourselves, we live in “freedom as love” and in “love as freedom”.