Theologie „scientia fidei” als „scientia sui generis”

Abstract

Tekst składa się z dwóch części: wykładu i suplemetu. W części I teologia jest rozumiana i opisywana jako „nauka wiary”, czyli jako jedyna w swoim rodzaju synteza dwóch rodzajów poznania: „rozumowego” i „wierzącego” Te dwie drogi odkrywania prawdy teologia nierozdzielnie łączy w swoich źródłach (loci theologici), postępowaniu badawczym i języku, tworząc z nich jedną drogę wiodącą ku Prawdzie, drogę oryginalnie własną (sui generis). Oryginalność teologii jest konsekwencją jej równoczesnej i równoważnej otwartości: z jednej strony na myślenie poddane rygorom naukowej metodologii i metodyki, z drugiej strony – na wierzenie poddane radykalnej nowości Bożego Objawienia. Jest więc ona słusznie scientia (nauką – należy do nauk, bo korzysta, jak one z rozumu) fidei (wiary – jest nauką różną od nauk, bo korzysta, jak żadna z nich, z wiary nieusuwalnie i konstytutywnie współtworzącej teologiczną metodologię). Naukowość ta jednak nie jest racjonalistyczna, a związek z wiarą nie jest fideistyczny. Tożsamość teologii wyraża się bowiem najpełniej w personalnej relacji, a jej poznanie prowadzi do spotkania i doświadczenia obecności. Teologia jest sobą dopiero wówczas, kiedy nie zadowala się samym tylko mówieniem o Bogu (choćby najuczeńszym i najbardziej rzetelnym z naukowego punktu widzenia), ale kiedy równocześnie prowadzi do mówienia z Bogiem i do Boga. Suplement dołącza do zasadniczego wątku tekstu szkic cech, które z jednej strony współczesną teologię konstytuują, i którym ona – z drugiej, prakseologicznej strony – służy. Są to: otwartość, mądrość, świętość, nadzieja, miłość.