Udział lekarzy pochodzenia żydowskiego w popularyzacji wiedzy i działalności społecznej w Królestwie Polskim na przełomie XIX i XX w.

Abstract

W drugiej połowie XIX i na początku XX wieku w Królestwie Polskim społeczność żydowska odgrywała ważną rolę w życiu społecznym, kulturalnym i naukowym. Lekarze pochodzenia żydowskiego często nawiązali współpracę z polskimi lekarzami, byli członkami stowarzyszeń naukowych i społecznych, należeli do redakcji czasopism naukowych, publikowali w periodykach społecznych i zawodowych. Ogromne zaangażowanie przedstawicieli żydowskiego zawodu medycznego było widoczne w zakresie popularyzacji wiedzy. We współpracy z polskimi lekarzami podejmowali trudne problemy medyczne, ale zajmowali się także kwestiami higienicznymi, społecznymi i edukacyjnymi. Byli aktywnymi członkami organizacji i inicjatorami licznych akcji społecznych o charakterze opiekuńczym, edukacyjnym i popularyzatorskim. Współpraca w dziedzinie społeczno- oświatowej pozwoliła zrealizować wiele śmiałych inicjatyw, wpływając na integrację ludności, zwłaszcza w największych miastach.

In the Kingdom of Poland in the second part of the 19th and at the beginning of the 20th century, the Jewish community played an important role in social, cultural and scientific life. Doctors of Jewish origin very often worked together with Polish doctors. They were members of scientific and social associations; they belonged to the editorial boards of scientific journals; they published in social and professional periodicals. A huge involvement on the part of representatives of the Jewish medical profession was visible as far as popularization of knowledge was concerned. In cooperation with Polish doctors, they took on strictly medical problems, but they also dealt with hygienic, social and educational issues. They were active members of organizations and initiators of numerous social campaigns of a protective, educational and instructive nature. Cooperation in social and educational areas allowed them to carry out a number of bold initiatives, and it contributed to increased integration of the populace, especially in larger cities.