Świat zwierząt w anonimowym „Commentarii in Job”

Abstract

Zwierzęta od najdawniejszych czasów występują w symbolice biblijnej i tradycji chrześcijańskiej. Wśród starożytnych egzegetów, którzy oddawali się komentowaniu ksiąg Pisma Świętego, rodziły się pytania dotyczące cech charakterystycznych oraz autentyczności zwierząt, które napotykali w poszczególnych perykopach biblijnych. Dla wielu Ojców Kościoła i pisarzy chrześcijańskich zwierzęta były impulsem do wyprowadzania egzegezy alegorycznej oraz symboliki. Z takimi praktykami możemy się spotkać, czytając starożytny anonimowy komentarz do Księgi Hioba zachowany pod tytułem Commentarii in Job (PL 26, 619-802). W niniejszym artykule postanowiliśmy zaprezentować rozważania autora Commentarii in Job dotyczące wybranych przez nas zwierząt, które pojawiają się w Księdze Hioba. Spośród zwierząt realnych omówiliśmy: strusia, węża, koguta, kruka i czaplę, z fantastycznych zaś: mrówkolwa, jednorożca, Behemota i Lewiatana Fragmenty z omawianego komentarza podajemy w tłumaczeniu własnym, ponieważ poza naszą monografią i artykułami nie posiadamy na gruncie polskim ani międzynarodowym szczegółowych opracowań dotyczących anonimowego Commentarii in Job.Animals have been present in biblical and Christian symbolism from ancient times Among the venerable exegetes who commented on the Books of the Holy Bible, questions were sometimes raised about the inherent features, and indeed the authenticity, of certain animals encountered in biblical passages. Animals were one of the motivations which led many of the Church Fathers and other Christian writers to embrace allegorical exegesis and symbolism. One can identify such practice in the reading of the ancient anonymous commentary on the Book of Job entitled Commentarii in Job (PL 26, 619-802). In this article we decided to analyze the treatments included in the Commentarii in Job about selected animals which appear in the Book of Job. Real animals that were discussed include: an ostrich, a snake, a rooster, a raven and a heron, and the fantastic ones are: an ant-lion, a unicorn, Behemoth and Leviathan. Fragments of the analyzed commentary are quoted as our own translation because – apart from our monograph and articles – there exist no other detailed studies, either in Polish or in international sources, that refer to the anonymous Commentarii in Job.