Osoba i przesłanie św. Franciszka

Abstract

Franciszek (ur. 1181 lub 1182, zm. 3 X 1226) jest postacią historyczną, dla której mamy zachowaną sporą – jak na czasy średniowiecza – grupę źródeł, na których podstawie życie i przesłanie możemy w miarę dokładnie odtworzyć, a tym samym poznać (Vita prima, Vita secunda; Memoriale vel Florilegium, Tractatus de miraculis s. Francisci; List Trzech Towarzyszy vel List z Greccio, Legenda maior et Legenda minor). Franciszek z Asyżu, faktycznie Jan Bernardone, urodził się w Asyżu jako syn kupca Piotra Bernardone i jego małżonki, Joanny Piki. Miał jednego brata, Anioła Piotra, który później przejął interesy handlowe ojca. Ojciec być może na pamiątkę pobytu we Francji – przezwał syna „Francuzikiem” (Francesco). Przeznaczał go do zajęć handlowych. Franciszek w dzieciństwie ukończył trivium przy kościele św. Jerzego w Asyżu. Próbował zdobyć godność rycerską, uczestniczył w powstaniu mieszkańców Asyżu przeciwko władzy Konrada z Urslingen w 1198 roku oraz w wojnie Asyżu z Perugią w roku 1202. W bitwie pod Collastrada został wzięty do niewoli, w której spędził blisko rok. Początków procesu nawrócenia u Franciszka trzeba szukać około 1202 roku (por. Testament, 1–4). Dalsze życie Franciszka splotło się nierozdzielnie z kształtowaniem się nowego zakonu, nazwanego ostatecznie Zakonem Braci Mniejszych. Ostatni okres życia był dla Biedaczyny wyjątkowo bolesny z powodu choroby fizycznej – jakiegoś stanu zapalnego oczu, prawdopodobnie jaskry – której nabawił się być może podczas pobytu w Ziemi Świętej. Trawiły go także inne dolegliwości fizyczne, zwłaszcza choroba żołądka i śledziony czy wątroby, a doliczyć trzeba stygmaty, otrzymane w czasie długotrwałej, samotnej modlitwy na górze La Verna we wrześniu 1224 roku. Mówiąc o przesłaniu Franciszka, należy wymienić równość wszystkich ludzi wobec Boga, a w rezultacie wezwanie wszystkich do życia ewangelicznego. Kolejnymi elementami przesłania Franciszka są: apostolat rozumiany przede wszystkim jako głoszenie Ewangelii bardziej własnym przykładem niż słowami; radykalne ubóstwo, rozumiane jednak nie jako pogarda dla rzeczy materialnych, lecz jako naśladowanie Jezusa Chrystusa, który stał się ubogim; wierność Kościołowi, kierowanemu i reprezentowanemu przez papieża; uwielbienie Boga jako Stwórcy i Ojca.

St. Francis is undoubtedly one of the most popular Christian saints. There are two different biographies of St. Francis. The biography by Thomas da Celano is a historical description of St. Francis` life although written according to the medieval hagiographical canons. St. Bonaventure was a theologian and philosopher first of all. He shows us St. Francis as a perfect follower of Jesus. The other biographies relied heavily on Vita prima, Vita secunda or Legenda maior. Notwithstanding the first biographies based on the very first documents and contemporary relations, some questions still linger. Nevertheless, St. Francis message is clear: equality of all before God, everyone is called for the evangelical life, evangelism through good example rather than through words alone. Important is an emulation the radical poverty of Jesus, fidelity and obedience to the Church, which is represented and guided by pope.