Okołoplebiscytowa „Kolęda śląska” Henryka Zbierzchowskiego jako przykład propagandowego wykorzystania semantyki kolęd do walki propolskiej w okresie konstytuowania się granic II Rzeczypospolitej

Abstract

W związku z działaniami Wielkiej Wojny i odzyskaniem przez Polskę niepodległości, powstała seria kolęd aktualizowanych. Rozwój tej formy wyrazu artystycznego wykorzystano również w związku z przygotowaniami do plebiscytu górnośląskiego. Przykładem jest Kolęda śląska Henryka Zbierzchowskiego, opublikowana na łamach lwowskiego czasopisma „Szczutek” w styczniu 1921 r. Poprzez wprowadzenie Wojciecha Korfantego do tekstu kolędy jej autor przypisał mu w ten sposób wręcz sakralną rolę w porządkowaniu Śląska. Nie był to jedyny tekst kolędy aktualizowanej przez tego autora. Około 1919 r. wydał on cały zbiorek tego typu utworów, nazywając je mianem „wariantów poetyckich” kolęd.

In connection with the actions of the Great War and Poland’s regaining of independence, a series of updated carols was created, leading to the development of this species variety. The development of this form of artistic expression was also used in connection with the preparations for the plebiscite. The project was carried out in the Upper Silesian Voivodship. An example is the Silesian carol by Henryk Zbierzchowski published in “Szczutek” in Lviv in January 1921. It was introduced to the text of the Korfanty carol and thus assigned a sacred role of putting Silesia in order. It was not the only text of the carol updated by the same author because around 1919 he published a whole collection of such works, calling them “poetic variants” of carols.