Relacja nauka – religia w ujęciu Francisca J. Ayali

Abstract

W niniejszym artykule przedmiotem analizy jest koncepcja relacji nauka – religia autorstwa zmarłego w marcu 2023 roku Francisca José Ayali. Ten czołowy biolog ewolucyjny naszych czasów twierdzi, że nauka i religia nie pozostają w konflikcie, jeśli rozumie się je właściwie. Krytykując teorię inteligentnego projektu, przekonuje, że we współczesnych organizmach żywych można znaleźć złożone wersje form wcześniejszych, a organizację i funkcjonalność istot żywych da się wyjaśnić jako wynik naturalnego procesu (doboru naturalnego), bez potrzeby odwoływania się do Boga-Stwórcy. Pochodzenie i adaptację organizmów w całości można wyjaśnić naukowo. Wszelkie dysfunkcje, niedoskonałości, a nawet przejawy okrucieństwa obecne w świecie ożywionym powstały w wyniku procesów naturalnych, dlatego nie można za nie winić Boga. Teoria ewolucji usuwa potrzebę obarczania Stwórcy bezpośrednią odpowiedzialnością za niedoskonałości świata. Jego obraz ukształtowany w wyniku doboru naturalnego jest dla Ayali ekscytujący i twórczy. Wszystko to prowadzi badacza do konkluzji, że ewolucja nie jest wrogiem religii, ale jej przyjacielem.

The subject of analysis in the article is the concept of science-religion relationship, developed by Francisco José Ayala, who died in March 2023. This leading evolutionary biologist of our time argues that science and religion are not in conflict if understood correctly. Criticizing the theory of intelligent design, he claims that in modern living organisms one can find complex versions of earlier forms, and the organization and functionality of living beings can be explained as the result of a natural process (natural selection), without the need to refer to God the Creator. The origin and adaptation of organisms in their entirety can be explained scientifically. All the dysfunctions, imperfections, and even cruelties present in the living world are the result of natural processes, and therefore God cannot be blamed for them. The theory of evolution removes the need to hold the Creator personally responsible for the imperfections of the world. His image, shaped by natural selection, is exciting and creative for Ayala. All of that leads the researcher to conclude that evolution is not the enemy of religion, but its friend.