Głoszenie słowa Bożego z wykorzystaniem form teatralnych

Abstract

W kościelnej posłudze słowa ważne miejsce zajmuje teatr, który już dawno na trwałe wpisał się w przestrzeń wiary, tworząc własne formy, określane mianem teatru religijnego, sakralnego, chrześcijańskiego czy liturgicznego. Szczególnie dzisiaj, w naszej „wizualnej” rzeczywistości, powszechnie docenia się jego ewangelizacyjną funkcję, wskazując przede wszystkim na jego obrazowy język. Ludzie zawsze potrzebowali słowa ożywionego obrazem, świadczy o tym niezwykle barwny język Pisma Świętego. Słowo i obraz, które są w teatrze nośnikami treści, aktywizują słuchacza-widza, pobudzają do wysiłku intelektualnego, osobistego zaangażowania, refleksji nad słowem Bożym i jego rolą w życiu człowieka, uczą słuchać i pomagają usłyszeć głos Boga, ale też i drugiego człowieka. Stąd teatr jako medium prawdy ewangelijnej może być narzędziem doskonalenia człowieka, przekonuje go o prymacie wartości duchowych, uwrażliwia na prawdę, uczy obiektywności, kreatywności, odpowiedzialności za słowo, odróżniania prawdy od fałszu i dobra od zła. O ile posługiwanie się formami teatralnymi w głoszeniu słowa Bożego poza liturgią nie budzi żadnych istotnych zastrzeżeń, o tyle wprowadzanie ich w przestrzeń liturgiczną rodzi pytania, a nawet kontrowersje. Dlatego posiłkowanie się nimi w ramach liturgicznego przepowiadania wymaga przestrzegania przepisów liturgicznych i sformułowania jasnych zasad ich stosowania. Nade wszystko zaś trzeba pamiętać, że liturgia nie jest teatrem, lecz spotkaniem Boga z Jego ludem.

Theatre has played an important role in the preaching of the Church since the time it entered into the space of faith a long time ago, creating its own forms called the religious, sacral, catholic or liturgical theatre. Especially today, in the times of visual reality, the evangelical function of theatre has been widely appreciated, mainly due to the language of images it utilizes. There has always been high demand for words animated by images and the Holy Scriptures provide readers with them in abundance. Word and image, as content carriers, activate the listener/ spectator, encourage him/ her to take an intellectual effort, engage personally, reflect on God’s words and their impact on an individual’s everyday life, teaching listening and helping hear not only the voice of God, but also of another human being. Hence, theatre as a medium of the evangelical truth can be an instrument used to improve an individual, rendering him/ her convinced about the primacy of spiritual values, sensitizing him/ her toward the truth, teaching maintaining objectivity, taking responsibility for the word and differentiating between true/false and right/wrong. Whereas resorting to the theatrical forms in preaching the Good News beyond the liturgy raises no objections, implementing them into it directly is considered questionable and even controversial. For this reason, whenever elements of theatre are utilized in liturgical celebrations, the liturgical norms have to be observed precisely so that to avoid any abuses, and primarily one has to remember that the Eucharist is not a theatre, but God’s meeting with His people.