Versöhnung durch Erinnerung und Dialog: religionspsychologische Notizen

Abstract

The year 2021 was marked, among other things, by the commemoration of the invasion by the Wehrmacht of the Soviet Union in June 1941 and the subsequent war of extermination. This attack was closely linked to the resulting breach of the Moscow Treaties between Germany and Germany and Russia in 1939, which were actually propagated as nonaggression and friendship pacts but the double occupation of Poland by the Wehrmacht and the Red Army as well as the occupation of the occupation of the Baltic states and the opportunity for a German campaign against the West, and culminated in the attack on the Soviet Union. Thus, this date is associated with several traumas in numerous European countries. The following remarks show, from the perspective of the psychology of religion, how these traumas can contribute to stages of reconciliation with oneself, with others, and with life through constructive remembering in dialogue.

2021 rok cechował się, między innymi, upamiętnieniem inwazji Wehrmachtu na Rosję i następującej po tym wyniszczającej wojny. Atak ten był ściśle powiązany z zerwaniem umowy niemiecko-radzieckiej zawartej w 1939. Umowa ta była w istocie przedstawiana jako pakt o nieagresji i o przyjaźni, ale której rezultatem była okupacja Polski przez Wehrmacht i przez Armię Czerwoną oraz okupacja państw bałtyckich, niemiecka kampania wojenna na Zachodzie i wreszcie najazd na Związek Radziecki. Data ta jest więc związana z doświadczeniem traumy w licznych państwach europejskich. Powyższe uwagi pokazują, z perspektywy psychologii religii, jak te doświadczenia, dzięki konstruktywnej pamięci w dialogu, mogą przyczyniać się do etapów pojednania ze sobą, z innymi i z życiem.