Pieśni ku czci Matki Bożej Bolesnej w wybranych polskich śpiewnikach katolickich

Abstract

Rozważania o współcierpieniu Maryi i Jej czynnym jednoczeniu się z Chrystusem umęczonym i ukrzyżowanym stały się podstawą do rozwoju różnych form literatury oraz ikonografii pasyjnej. Źródłem pieśni ku czci Matki Bożej Bolesnej stały się plankty, czyli lamenty Matki Bożej Bolesnej, wywodzące się ze średniowiecznych pasyjnych dramatów liturgicznych oraz sekwencja Stabat Mater, wielokrotnie tłumaczona na język polski. Dialog, jako forma ustnej komunikacji została zastosowana w twórczości literackiej. Pieśni w tej formie dają możliwość dynamicznej konfrontacji różnych poglądów, przez co czytelnik, a w naszym przypadku śpiewający zostają wciągnięci do przeżywania ukazywanych treści. Ważny dział pieśni o cierpiącej Maryi stanowią śpiewy do siedmiu boleści Matki Bożej, czy też pieśni do Matki Bożej Saletyńskiej. Ostatnia grupę stanowią pieśni, w których wierni proszą Bolejącą Matkę o wstawiennictwo i pomoc w trudnych sytuacjach, zwłaszcza w cierpieniu. Przebadane pieśni prezentują szerokie spektrum struktury poetyckiej, więcej lub mniej odznaczającej się kunsztem poetyckim.

Meditations on Mary’s compassion and her active unity with the tormented and crucified Christ became the basis for the development of various forms of literature and passion iconography. The source of the songs in honor of Our Lady of Sorrows were planks, i.e. the laments of Our Lady of Sorrows, derived from medieval liturgical passions, and the sequence Stabat Mater, repeatedly translated into Polish. Dialogue as a form of oral communication has been used in literary works. Songs in this form allow for a dynamic confrontation of different views, thanks to which the reader, and in our case the singers, are drawn into experiencing the presented content. An important section of the songs about the suffering Mary are songs to the seven sorrows of Our Lady, or songs to Our Lady of La Salette. The last group consists of songs in which the faithful ask the Sorrowful Mother for intercession and help in difficult situations, especially in suffering. The examined songs present a broad spectrum of poetic structure, more or less characterized by poetic artistry.