Zmysł węchu w kulturze medialnej

Abstract

Cel artykułu jest dwojaki. W pierwszej jego części postaram się dowieść, że zmysł węchu od dawna jest obecny w refleksji badawczej i powszechnej świadomości. Dlatego też upowszechniana współcześnie wiedza, że to pandemia COVID-19 w sposób istotny przewartościowała dotychczasowy sposób myślenia o wadze tego zmysłu w życiu człowieka, jest fałszywa. Przekonanie, że dopiero pandemia przyczyniła się do zainteresowania węchem i dostarczyła paliwa do intensywnych badań nad nim nie znajduje potwierdzenia w historii nauki ostatnich dekad. W drugiej części tekstu zaproponowana zostanie teza, że dotychczasowe starania zaromatyzowania starych i nowych mediów nie należy ujmować w kategoriach porażki. Fiasko polisensoryczności, paradoksalnie, może być jedną z ostatnich ostoi wolności współczesnego uczestnika kultury medialnej.

The aim of the article is twofold. In its first part, I will attempt to show that the sense of smell has long been present in the scholarly discussion and popular awareness. For this reason, the claim commonly circulating now, that the COVID-19 pandemic has changed the way we think about the significance of this sense, is a false one. The belief that it was the pandemic that brought the attention to smell and fuelled intensive research into it is not confirmed by the history of research of the last decades. In the second part of the article, I will propose a claim that the attempts to bring fragrance to the old and new media should not be considered a failure. Paradoxically, the fiasco of multisensory perception might be the last refuge for a participant of the modern media culture.