„Mira sane ope Marconiana”. Pierwsze radiowe transmisje mszy świętych

Abstract

Pandemia koronawirusa, która ogarnęła cały świat w marcu 2020 roku, dodatkowo dowiodła ogromne możliwości ewangelizacyjne, jakie stwarzają media elektroniczne. Na niespotykaną dotąd skalę Kościół podjął transmisje mszy świętych za pośrednictwem radia, telewizji i Internetu docierając w bezpieczny sposób do wszystkich zainteresowanych. Artykuł przybliża okoliczności pierwszych transmisji radiowych mszy świętych w Polsce, przeprowadzonych na antenie Radia Poznańskiego w Niedzielę Zmartwychwstania Pańskiego i w Poniedziałek Wielkanocny, 17 i 18 kwietnia 1927 roku. Przybliżono też stanowisko Stolicy Apostolskiej, które ewoluowało od obaw do akceptacji tej formy uczestnictwa w Eucharystii. W tym kontekście, decyzja prymasa Augusta Hlonda, który zgodził się na pierwsze transmisje mszy świętych jeszcze przed powstaniem Radia Watykańskiego miała wymiar prekursorski. W zakończeniu podano stanowisko Kościoła współczesnego. Papież Jan Paweł II w swoim liście apostolskim o świętowaniu niedzieli pt. Dies Domini z 31 maja 1998 roku w numerze 54 zauważa, iż dzięki transmisji istnieje możliwość zjednoczenia się wiernych z celebracją dokonującą się w miejscu świętym, a Benedykt XVI w adhortacji apostolskiej „Sacramentum caritatis” zwraca uwagę, że dzięki transmisjom uczestnictwo w świątecznej liturgii nabrało szerszego znaczenia niż w przeszłości. Obaj papieże podkreślają jednak, że nie zwalnia to z „uczestnictwa w celebracji eucharystycznej żywego Kościoła” tych, którzy mogą pójść do świątyni.

The coronavirus pandemic that swept the entire world in March 2020 has further demonstrated the huge evangelistic potential that electronic media create. On an unprecedented scale, the Church began broadcasting masses via radio, television and the Internet, reaching all interested persons in a safe way. The article presents the circumstances of the first radio transmissions of Holy Masses in Poland, carried out on Radio Poznańskie on the Resurrection Sunday and on Easter Monday, April 17 and 18, 1927. The position of the Holy See was also brought closer, which evolved from fear to acceptance of this form of participation in the Eucharist. In this context, the decision of Primate August Hlond, who agreed to the first broadcasts of masses before the creation of the Vatican Radio, had a precursor dimension. At the end of the article, the position of the modern Church is given. Pope John Paul II in his apostolic letter about the celebration of Sunday entitled Dies Domini from May 31, 1998 in issue 54 notes that thanks to the transmission it is possible to unite the faithful with the celebration in the holy place, and Benedict XVI in the Apostolic Exhortation ‘Sacramentum Caritatis’ points out that thanks to transmissions participation in the festive liturgy has gained a wider meaning than in the past. However, both popes emphasize that this does not release those who can go to the temple from ‘participating in the Eucharistic celebration of the living Church’.