Zapewnić odpoczynek fizyczny i odprężenie psychiczne dzieci… Działalność Polskiego Komitetu Opiekuńczego w Radomiu w zakresie opieki nad dziećmi w czasie okupacji niemieckiej 1939-1945

Abstract

Opieka nad dziećmi w Generalnym Gubernatorstwie, była jednym z priorytetowych zadań Rady Głównej Opiekuńczej w okresie okupacji niemieckiej 1939-1945. Polegała ona nie tylko na udzielaniu pomocy materialnej, ale także działaniach w sferze wychowania, edukacji, oświaty i ochrony zdrowia. Artykuł poświęcony jest działalności Polskiego Komitetu Opiekuńczego Radom ‒ Miasto w zakresie opieki nad dziećmi w latach 1940-1945. Ukazuje struktury Działu Opieki nad Dziećmi, instytucje opiekuńcze, zakres ich działań oraz rolę i znaczenie w łagodzeniu skutków eksterminacyjnej polityki okupanta. Dzieliły się one na otwarte (ochronki, izby dziecka i świetlice) oraz zamknięte (sierocińce i domy dziecka). Prowadzono w nich dożywianie, zaopatrywano w ubrania, buty, przybory szkolne i zabawki. Zakres pracy opiekuńczo-wychowawczej poszerzano o kierowanie do rodzin zastępczych, organizowanie kolonii i półkolonii letnich oraz dożywianie sąsiedzkie. Takimi działaniami udawało się objąć tylko część dzieci potrzebujących ‒ ok. 40-50 procent. Były to dzieci z najuboższych rodzin robotniczych, sieroty i półsieroty, dzieci żołnierzy poległych w 1939 r., więźniów, jeńców wojennych, a także uchodźców i przesiedleńców. Wielkie znaczenie miały działania wychowawcze, troska o prawidłowy rozwój psychiczny i emocjonalny dzieci, ochrona przed demoralizacją, a także kształtowanie w nich tożsamości narodowej i kulturowej.

This article is about activity of Polish Care Committee in Radom in terms of childcare (1939-1945). It show a structure of Childcare Section, role and place in the fight with german’s extermination policy. They were open (child houses), and close institutions (orphanages). The Polish Committee directed children to foster families and summer camps. Only some of the needy children managed to cover such activities ‒ around 40-50 percent. They were from the poorest working families, orphans, children of soldiers killed in 1939, prisoners, prisoners of war, as well as refugees and displaced persons. Very important were educational activities, care for the proper mental and emotional development of children, protection before demoralization and the shaping of national and cultural identity in them.