Czym jest zasada maryjna w posoborowej eklezjologii? Sofiologiczne studium nauczania papieskiego

Abstract

Artykuł próbuje odpowiedzieć na pytanie: Jak dziś rozumieć zasadę maryjną w eklezjologii i co ona oznacza w kontekście nauki o Mądrości Bożej? W pierwszym paragrafie analizowane są dokumenty Soboru Watykańskiego II prezentujące wymiar maryjny nauki o Kościele. W dalszej części, jako recepcja mariologii soborowej, zaprezentowana zostaje myśl Hansa Ursa von Balthasara – kluczowa dla ukształtowania się zasady maryjnej. W kolejnych paragrafach przedstawiono nauczanie papieskie po Vaticanum II pozwalające zauważyć, że Magisterium Ecclesiae dokonuje interpretacji owej zasady w kluczu szerokiego traktatu sofiologicznego. W ostatniej części artykułu podjęta zostaje próba odniesienia hermeneutyki zaproponowanej przez kolejnych papieży do współczesnych uwarunkowań społeczno-kulturowych, zwłaszcza słusznych postulatów dotyczących namysłu nad rolą i znaczeniem kobiety czy szerzej – pierwiastka żeńskiego w Kościele. Autor uważa, że powodzenie reinterpretacji zasady maryjnej zależeć będzie od otwartości zaproponowanej wykładni na idee feministyczne, które nie powinny być lekceważone przez teologię. Kontekst sofiologiczny okazuje się do tego zadania najbardziej odpowiedni, ponieważ prezentuje schemat, w którym mariologia łączy się z eklezjologią w sposób zarówno ortodoksyjny, jak i perspektywiczny.

The article attempts to answer the question how to understand the Marian principle in ecclesiology today, and what it means in the context of the doctrine of Divine Wisdom. This hermeneutics must be done considering contemporary socio-cultural conditions. In particular, the demands for reflection on the role and meaning of women, or more broadly the female element in the Church. The success of inculturation will therefore depend on the openness of the proposed interpretation to feminist ideas, which theology should not disregard. To this end, a suitable platform must be found for the needed reinterpretation of the Marian principle. Appropriate in this case means both orthodox and perspectival. Analyzing the documents of the last Council and the papal teaching after Vatican II, one can see that the Magisterium itself proposes for this purpose a broad sophiological treatise, in which Mariology is combined with ecclesiology.