Ekumeniczny wymiar koncepcji ostatecznej decyzji

Abstract

The data contained in the works about the problem of death as the final personal decision allow also to talk about the ecumenical dimension of the Ladislaus Boros’ concept. It says that death is a possibility to take a final decision in which a man stands for or against God. It was the beginning to focus on the moment of death and adapt it to the concept of immediate change where the moments following and preceding interlock each other to create unity. German Protestant theological literature contains a critical look at the problem of death as the ultimate personal decision. Jungel Eberhard understands human death as “a fundamental passivity of human life.” Rudolf Bultmann follows the structure of the human being settlement. Werner Elert emphasizes that in death the man’s separation from God finds its deadly intensification, death is return in nothingness until creatio ex nihilo in the “day of judgment.” Paul Tillich emphasizes, however, that even after death, there is still the development of the individual by cleaning from distorted acts of earthly existence. Dietrich Bonhoeffer calls the death as “an act” human. Wolfhart Pannenberg believes that despite death the fellowship with God is opening to all people in suffering and dying. To summarize the above issue it should be emphasized that the German Protestant theologians do not explore at all the details of the concept of death as a final personal decision. However, this concept is very clearly the importance of ecumenism.

Dane zawarte w pracach o problemie śmierci jako ostatecznej decyzji personalnej we współczesnej literaturze teologicznej pozwalają mówić także o ekumenicznym wymiarze koncepcji ostatecznej decyzji prezentowanej przez Ladislausa Borosa. Zakłada ona, że śmierć jest możliwością podjęcia ostatecznej decyzji, w której człowiek opowiada się za lub przeciw Bogu. Zaczęto koncentrować się na samym momencie śmierci i dostosowywać do niego pojęcie zmiany natychmiastowej, w której momenty następujące i poprzedzające wzajemnie się zazębiają, tworząc jedność. Niemiecka protestancka literatura teologiczna zawiera krytyczne spojrzenie na problem śmierci jako ostatecznej decyzji personalnej. Eberhard Jüngel pojmuje śmierć ludzką jako „podstawową pasywność życia ludzkiego”. Rudolf Bultmann kieruje się strukturą rozstrzygającą bytu ludzkiego. Werner Elert podkreśla, że w śmierci oddzielenie człowieka od Boga znajduje swe śmiertelne zaostrzenie, śmierć jest nawrotem w nic aż do creatio ex nihilo w „dniu sądu”. Paul Tillich natomiast uważa, że także po śmierci istnieje jeszcze rozwój indywiduum poprzez oczyszczenie ze zniekształconych czynów ziemskiego bytu. Dietrich Bonhoeffer nazywa śmierć „czynem” ludzkim. Wolfhart Pannenberg sądzi, że mimo śmierci otwiera się przed wszystkimi ludźmi wspólnota z Bogiem w cierpieniu i umieraniu. Podsumowując omawiane zagadnienie, należy podkreślić, że niemieccy teologowie protestanccy nie wnikają w ogóle w szczegóły koncepcji śmierci jako ostatecznej decyzji personalnej. Niemniej jednak koncepcja ta ma bardzo wyraźnie znaczenie ekumeniczne.