Aktywna polityka społeczna i system wsparcia zawodowego w sektorze społecznym wobec osób z niepełnosprawnością

Abstract

Prawo osób niepełnosprawnych do uczestnictwa w życiu społecznym to m.in. prawo do zatrudnienia i partycypacji w stosunkach pracy. W Polsce nadal jest to prawo nie w pełni realizowane, a ograniczenia w aktywizacji zawodowej tkwią zarówno w systemie, jak i po stronie osób niepełnosprawnych oraz pracodawców. Obecnie w obszarze działań na rzecz osób niepełnosprawnych odstępuje się od modelu medycznego, traktującego osoby niepełnosprawne jako przedmiot oddziaływań instytucji na rzecz podejścia społecznego, uznającego ich prawa i obowiązki na równych z innymi zasadach. Proponowany nowy − aktywny − model polityki społecznej, opartej na prawach obywatelskich, kontrastuje z poprzednim, w którym indeksowano potrzeby (społeczne) osób niepełnosprawnych i wskazywano drogi ich zaspokojenia. Postulat aktywizacji zawodowej osób niepełnosprawnych odnosi się do działań zorientowanych na rynek pracy i wzmacnianie możliwości zatrudnieniowych poszczególnych osób. Aktywna polityka społeczna (APS) nastawiona jest na działania publiczne motywujące jednostki do wejścia i utrzymania się na rynku pracy przez rozwój instrumentów zwiększających zdolność zatrudnieniową osób i obniżanie demotywacyjnej funkcji świadczeń osłonowych (stosowanie tzw. wsparcia warunkowego). Artykuł ma na celu przedstawienie najważniejszych założeń APS w odniesieniu do działań związanych z zatrudnieniem osób niepełnosprawnych, a także przybliża obszar wsparcia tejże grupy z zakresu ekonomii społecznej.

The rights of persons with disabilities to participate in social life include the right to employment and participation in labor market. In Poland, the law does not fully implemented and restrictions on professional activation are stuck on both the system and on the side of people with disabilities and employers. Currently in the area of activities for disabled persons waived from the medical model which treats people with disabilities as an object interactions institution for the social approach, recognizing their rights and duties on an equal basis with others. The proposed new − active − social policy model, based on civil rights contrasts with the previous one, in which the indexed needs (social) disabled people and pointed the way to satisfy them. The postulate of professional activation of persons with disabilities refers to activities aimed at strengthening labor market and employment opportunities of individuals. Active social policy (APS) is focused on the activities of public incentives for individuals to enter and remain in the labor market through the development of instruments to increase the capacity of employment and reducing demotivating function termination benefits (support conditional). The aim of the article is to present the most important assumptions of the APS in respect of the activities related to the employment of people with disabilities and also analyze support that group in the area of social economy.