Podmiotowe i rodzinne czynniki ryzyka uzależnienia od internetu w grupie kobiet i mężczyzn. Ujęcie psychopedagogiczne

Abstract

Obiectives. The purpose of this article was to answer the question which of the analysed subjective and family-related variables determine the risk of Internet addiction. Material and methoods. This article makes use of the Internet Addiction Test by K. Young, Social Competences Questionnaire (A. Matczak), INTE Emotional Intelligence Questionnaire (Anna Ciechanowicz, A. Jaworska, A. Matczak) and the Parents-Child Relationship Questionnaire by A. Roe and M. Siegelman in the Polish adaptation by W.S. Kowalski (1984). In the quantitative analysis of data obtained from these psychological tests, the statistical package SPSS + and STATISTICA were used. 322 people aged 19-31 have been examined with the use of the afore-mentioned methods. Results and conclusions. The obtained results indicate the predictive importance of social competences determining the effectiveness of respondents’ functioning in intimate situations (both in the group of females and males). The following have turned out to be determinants in the group of females: fatherʼs demanding attitude, emotional intelligence and social competences determining the effectiveness of functioning in intimate situations and those requiring assertiveness. In the group of males, five prediction factors have been revealed, including: motherʼs protecting and loving attitude, fatherʼs liberal attitude and social competences determining the effectiveness of functioning in situations of social exposure and intimacy.

Cel badań. Celem niniejszego artykułu było udzielenie odpowiedzi na pytanie: które z analizowanych zmiennych podmiotowych i rodzinnych są wyznacznikami ryzyka uzależnienia od internetu. Materiał i metody. W badaniach zastosowano Test Uzależnienia od Internetu (Internet Addiction Test) K. Young, Kwestionariusz Kompetencji Społecznych (A. Matczak), Kwestionariusz Inteligencji Emocjonalnej INTE (Anna Ciechanowicz, A. Jaworska, A. Matczak), Kwestionariusz Stosunków Między Dziećmi i Rodzicami PCR (Parents-Child Relationship Questionnaire) autorstwa A. Roe i M. Siegelmana, w polskiej adaptacji Włodzimierza S. Kowalskiego (1984). W analizie ilościowej danych uzyskanych na podstawie wymienionych testów psychologicznych wykorzystany został pakiet statystyczny SPSS+ oraz STATISTICA. Wskazanymi metodami przebadano 322 osoby w wieku 19-31 lat. Wyniki i wnioski. Uzyskane wyniki badań wskazały na predykcyjne znaczenie kompetencji społecznych warunkujących efektywność funkcjonowania osób badanych w sytuacjach intymnych (zarówno w grupie kobiet, jak i w grupie mężczyzn). Determinantami w grupie kobiet okazały się: postawa wymagająca ojca, inteligencja emocjonalna oraz kompetencje społeczne warunkujące efektywność funkcjonowania w sytuacjach intymnych oraz wymagających asertywności. W grupie mężczyzn ujawniono 5 czynników predykcji, w tym: postawę ochraniającą i kochającą matki, postawę liberalną ojca oraz kompetencje społeczne warunkujące efektywność funkcjonowania w sytuacjach ekspozycji społecznej i intymności.