Czy można dziś jeszcze rozwijać propozycjonalny model Objawienia?

Abstract

W artykule dokonano swego rodzaju apologii propozycjonalnego modelu Objawienia. W pierwszym paragrafie ukazano Objawienie propozycjonalne na tle manifestacyjnych modeli Objawienia, które, jak się okazało, nie mogą obejść się bez twierdzeń propozycjonalnych. Poddano również krytyce sprowadzanie Objawienia propozycjonalnego do Objawienia stricte doktrynalnego. W drugiej części zaprezentowano różne opinie teologiczne na temat znaczenia zwrotu w ujęciu Objawienia dokonanego w konstytucji o Objawieniu Bożym. Zwrócono również uwagę na różne rozumienie relacji koncepcji Objawienia w dokumentach Soboru Watykańskiego I i Soboru Watykańskiego II. W kolejnym paragrafie odczytano konstytucje Dei Filius (Sobór Watykański I) i Dei verbum (Sobór Watykański II) z perspektywy „hermeneutyki reformy”, akcentując zwłaszcza obecność propozycjonalnego wymiaru Objawienia w dokumentach obu soborów. Uwypuklono także fakt, że w obu dokumentach obecne są dwa bieguny Objawienia, personalistyczny i propozycjonalny. W zakończeniu odpowiedziano na tytułowe pytanie pozytywnie i wskazano możliwe zagadnienia mogące przysłużyć się rozwojowi propozycjonalnego modelu Objawienia: liturgię z jej propozycjonalnym wymiarem, propozycjonalny wymiar Biblii związany z eschatologicznym celem pism natchnionych oraz katafatyczno-apofatyczny wymiar spisanego słowa Bożego.

The article is intended as a kind of apologia for the propositional model of Revelation. In the first part, the propositional Revelation is contrasted with the manifestational models of Revelation, which, as proved, are contingent on propositions. The reduction of the propositional Revelation to a strictly doctrinal Revelation is also criticised. The second part presents different theological opinions on the meaning of the change towards Revelation made in the Constitution on Divine Revelation. Attention was also drawn to the different understandings of the relationship of the concept of Revelation in the documents of Vatican I and Vatican II. The next part focuses on the constitutions Dei Filius (Vatican I) and Dei Verbum (Vatican II) from the perspective of the “hermeneutics of the reform”, emphasising in particular the presence of the propositional dimension of Revelation in the documents of both Councils. It also highlights the fact that the two poles of Revelation, personalistic and propositional, are present in both documents. In conclusion, the answer to the question posed in the title is positive; issues are identified that could contribute to the development of a propositional model of revelation: the liturgy with its propositional dimension, the propositional dimension of the Bible related to the eschatological purpose of the inspired writings and the cataphatic and apophatic dimension of the written word of God.