Odnowa kultury muzycznej kościoła lubelskiego w czasach posługi biskupiej Stefana Wyszyńskiego

Abstract

In this article, author presented the process of renewing the musical culture of the Diocese of Lublin just after the end of World War II. The collected sources lead to Stefan Wyszyński, who as the diocesan bishop turned out to be a courageous inspirer, undertaking a series of activities to rebuild the proper level of liturgical life in the Diocese of Lublin. In order to implement the assumptions, Bishop Wyszyński created real opportunities to improve the professional qualifications of church musicians, and thus initiated the process of teaching the faithful a new liturgical repertoire as well as correcting musical and theological errors of the songs previously used. The renovation of many old instruments, as well as the construction of new church organs, had a natural influence on the level of musical culture in the Diocese of Lublin. Care for church music by Bishop Wyszyński was also manifested in admirable (for difficult post-war times) decisions on how to finance the Church’s employees. The presented materials on the subject of church music in the years 1946–1948 in the Diocese of Lublin allow to state that thanks to the Bishop Stefan Wyszyński a lot was done to influence the level of the Church’s musical culture. Until today, after 70 years, these activities should be pointed out as a model to be followed.

W niniejszym artykule autor zaprezentował proces odnowy kultury muzycznej Kościoła lubelskiego tuż po zakończeniu II wojny światowej. Zebrane źródła wskazują na postać bpa Stefana Wyszyńskiego, który jako ordynariusz diecezji okazał się być odważnym inspiratorem, podejmującym szereg działań na rzecz odbudowania właściwego poziomu życia liturgicznego w diecezji lubelskiej. W celu realizacji przyjętych założeń bp Wyszyński stworzył realne możliwości podnoszenia kwalifikacji zawodowych muzyków kościelnych, a tym samym wywołał proces uczenia wiernych nowego repertuaru liturgicznego oraz korektę błędów natury muzycznej, jak i teologicznej w pieśniach już wcześniej używanych. W naturalny sposób na poziom kultury muzycznej w diecezji lubelskiej miały wpływ renowacje wielu starych instrumentów, jak też budowa nowych organów. Troska o muzykę kościelną bpa Wyszyńskiego przejawiała się również w godnych podziwu (jak na trudne czasy powojenne) decyzjach o sposobach finansowania zatrudnionych pracowników Kościoła. Zaprezentowane materiały dotyczące problematyki muzyki kościelnej w latach 1946-1948 na terenie diecezji lubelskiej pozwalają stwierdzić, że za sprawą bpa Stefana Wyszyńskiego uczyniono bardzo wiele, aby realnie oddziaływać na poziom kościelnej kultury muzycznej. Do dzisiaj, po siedemdziesięciu latach, należy wskazać tamte działania jako niedościgniony wzór.