Likwidacja Cerkwi greko-katolickiej w sowieckiej Ukrainie w 1946 r.

Abstract

Agitur de cassatione Graeco - Catholicae Archidioecesis Leopoliensis nec non Dioecesum eiusdem ritus Premisliensis et Stanislaopoliensis, quae ad 1939 a. sub ditione Polonica, postea sub regimiene sovietico inveniebantur. In sic dicta synodo 8-10 Martii 1946 a., convocata iussu regiminis sovietici a parochis Gabriele Kostelnyk de Archidioec. Leo Deopoliensi, Michaele Melnyk de Dioec. Premisliensi et Antonio Pelwecki de Dioec. Stanislaopoliensi, suppresio trium Dioecesum peragebatur. Hac in actione praenominatios parochos Macarius Oksijuk, episcopus ortodoxus Leopoliensis magna ex parte iuvabat. Preanominatae synodi consulta fuerunt: Cassatio Unionis Brestensis de 1596 a., schisma ab Ecclesia Romana, reditus ad Ecclesiam Ortodoxam, incardinatio sacerdotum et Fidelium Russicae Ecclesiae Ortodoxae. Ortodoxus patriarcha de Moscovia Alexius tres Greco-Catholicas Dioeceses in sinum Russicae Ecclesiae Ortodoxae recepit. Nominatos per Alexium episcopos ortodoxos, Michaeiem Melnyk pro Dioec. Premisliensi (Samboriensi-Drohobycensi) et Antonium Pelwecki pro Dioec. Stanilaopoliensi Joannes, 'exarcha Ucrainae, Kijoviae consecravit. Pro episcopatu Leopoliensi Gabriel Kostelnyk concecrari non potest, quia uxoratus erat, lurisdictio hac in Archidioecesi Maciario Oksijuk a patriarcha Alexio tradita est. Iste Macarius collaboravit etiam in supresione Graeco - Catholicae Dioecesis Użhorodensis in Ucraina Transcarpatica. De numero sacerdotum trium Dioecesum ‒ 1. 105., prasertim uxoratorum, ad Ecclesiam Ortodoxam accesserunt, et supra 1.000 in fide catholica remanserunt. Quorum pars in carceres rapta et ad decennium laboribus in Siberia tradita est, pars in conspirata (subterranea) cura animarum laborabat, pars in Poloniam, Status Foederales Am. Sept. et in Canadam migravit. Pars PP. Basilianorum Roman profecta est. Omnes episcopi graeco- catholici iam 11 IV 1945 a. per regimen sovieticum incarcerati et ad diuturnos graves labores damnati sunt. Quorum eppus Stanislaopoliensis Gregorius Chomyszyn, damnatus ad 10 annos carceris, 25 XII 1945 a. mortus est. Eppus Premisielnsis Josaphat Kocylowski, etiam in carcere, 17 XI 1947 a. obdormivit. Eppus auxiliaris Leopoliensis Nicatas Budka, ad 8 annos gravis laboris in Siberia damnatus, 1 X 1949 a. obdormivit. Eppus auxiliaris Premisielnsis Gregorius Łakota, etiam ad graves labores damnatus, 12 XI 1950 a. de vita decessit. Eppus auxiliaris Stanislaopoliensis Joannes Latyszewski, finitis 8 annis laborum, 29 XI 1957 a. obdormivit. Eppus visitator ap. Ecclesiae Neounitae Nicolaus Czarniecki, Finitis 5 annis laborum, 2 IV 1959 a. de vita decessit. Solus archieppus - metropolita Joseph Slipyj, in aurifodinis Siberiae occupatus, post 18 annos durissimi carceris ad interventionem papae Joannis XXIII libertatem obtinuit. Venit Romam, a papa Paulo VI cardinalis creatus, abdormivit in Domino 17 IX 1984 a. Supradicti episcopi et magnus coetus incarceratorum sacerdotum graeco – catholicorum uti martyres pro fide catholica putantur.