Koncepcja czasu w chrześcijaństwie orientalnym

Abstract

Koncepcja teologii orientalnej często utożsamiana jest z tradycją małoazjatycką, choć wydaje się być to dużym uproszczeniem. Charakteryzuje się ona dużym naciskiem na materialny wymiar zbawienia, na realną, materialną odpłatę za dobro i zło. Czas dla semity jest realnie istniejący, choć jego bieg może być różny. Bóg wymyka się kategorii czasu (Efrem), choć ludzie tu i w eschatologicznej przyszłości podlegają jego prawom. Historia ma dla chrześcijan orientalnych walor zapisu odpowiedzi Boga na ludzkie wybory, a jej obserwacja pozwala zrozumieć, które nasze interpretacje były słuszne, a które nie. Zachowanie pokoju z Bogiem, życie w zgodzie z jego przykazaniami ma swoje potwierdzenie, prędzej czy później, w naszych dziejach w wymiarze tego świata. Ta zasada sprawiedliwości zostanie przeniesiona na rzeczywistość zbawionych. Stąd nacisk na historię i interpretację wydarzeń w kategoriach konfirmacji pax deorum w życiu wspólnot chrześcijańskich. W artykule, odwołując się do kolejnych autorów, podjęto próbę ukazania, jak taka postawa wobec czasu manifestowała się w literaturze chrześcijańskiej kręgu języka syriackiego.

The concept of oriental theology is often identified with the traditions of Asia Minor, although this is really a huge oversimplification. What primarily characterizes it is a significant emphasis on the material aspect of salvation, the real, material retribution for good and evil. Time, to the Semitic mind, exists in reality, although its course may vary. God transcends the category of time (Ephrem) even though people, both hereand-now and in the eschatological future, are subject to His laws. To oriental Christians, history constitutes the record of God’s responses to people’s choices, and this observation allows us to understand which interpretations of ours were right and which were not. Maintaining peace with God – that is, life in accordance with His Commandments – finds its confirmation, sooner or later, in our history in this world. This principle of fairness will be transferred onto the reality of those who were saved. Here is where the emphasis on history and the occurrence’s interpretation in the pax deorum confirmation category derives from in the life of Christian communities. In the article, drawing on several authors, an effort has been made to show how such an attitude toward time manifested in Christian literature in the Syrian language.