Ochrona życia człowieka w mieście. Refleksja nad wybranymi problemami encykliki papieża Franciszka Laudato si’

Abstract

Autor analizuje problem ochrony egzystencji człowieka żyjącego w mieście. Interesują go elementy środowiska miejskiego, które przyczyniają się do podnoszenia jakości życia człowieka. W szczególności odnosi się do nauczania Franciszka w encyklice Laudato si’. Na jakość życia według papieża ma wpływ nie tylko pomyślność materialna, ale głównie to, co mieści się w sferze niematerialnej. Komentując encyklikę, artykuł omawia wybrane elementy ludzkiego środowiska, które mają wpływ na jakość życia człowieka: czyste powietrze, światło, żywą przyrodę, otwartą i szeroką przestrzeń, sferę prywatności, otoczenie społeczne i religijne. Na tym tle autor wymienia niektóre współczesne zagrażenia dla jakości życia, zwłaszcza w miastach: skażenie powietrza, chaos wizualny, brzydotę, nadmierne zagęszczenie i ciasnotę osiedli, brak dostępu do żywej przyrody, złe warunki utrudniające wychowanie młodego pokolenia, niewłaściwe międzyludzkie relacje przyczyniające się do zmęczenia społecznego. Twórcy ludzkich osiedli i osoby kształtujące politykę społeczną powinny skuteczniej zwracać uwagę na dobro każdego człowieka, mieszkańca miast. Jest to także wychowawcze zadanie organizacji zajmujących się ekologią i ochroną przyrody oraz Kościoła. Chodzi zwłaszcza o przeciwstawianie się „kulturze konsumpcji”, egoizmowi, preferowaniu jedynie materialnego zysku. Z drugiej strony o kształtowanie w człowieku potrzeby kontaktu z naturą jako Bożym darem, wrażliwości estetycznej i odpowiedzialności za środowisko.

The author analyse the problem of the protection of life of the man living in the city. He focuses on these elements of the environment, which improve the quality of human life and particularly refers to the teaching of Pope Francis explained in the encyclical Laudato si’. According to the pope not only material, but mainly spiritual well-being has a great impact on quality of life. The author of the article making comments on the encyclical discusses chosen elements of human environment which influence the quality of human life: clean air, light, natural environment, an open and wide space, a private sphere, religious and social environment. Further, he presents some contemporary threats to quality of life, especially in cities: air pollution, urban chaos, ugliness, densely populated residential areas, restricted access to green spaces, unfavourable conditions for bringing up the young generation, improper interpersonal relationships causing social fatigue. Both people who design housing estates and shape social policy ought to be guided by good of each human and city dweller more efficiently. This is also an educational task for organizations dealing with ecology and nature conservation and for the Catholic Church. On the one hand, the main point is to oppose „culture of consumption”, egoism, preferring material gain. On the other hand, to shape a need of contact with nature being God’s gift, aesthetic sensitivity and responsibility for the environment.