Wojna ciała z technologią. Sztuczna inteligencja w twórczości Jacka Dukaja

Abstract

W artykule omawiam prognozy Jacka Dukaja dotyczące rozwoju sztucznej inteligencji i zmian kulturowych jakie w związku z tym mogą nastąpić. Rozpoczyna się od krótkiego zarysowania aktualnego modelu egzystowania w cyberprzestrzeni i konsekwencji z niego wynikających. Następnie przechodzę do omówienia artykułu Dukaja Za długie, nie przeczytam… zapowiadającego jego tezy, które w pełni wybrzmią w eseistycznej książce zatytułowanej Po piśmie. Pisarz omawia w niej koncepcję postpiśmienności, tego, w jakim kierunku wyewoluuje ludzka percepcja. Zdaniem pisarza ludzkość stopniowo stanie się nowym gatunkiem „przeżywaczy”, porzucających pismo na rzecz mediów bardziej dostosowanych do naturalnych zmysłów. Artykuł kończy analiza Linii oporu, krótkiej powieści w której Dukaj zawiera większość swych futurystycznych rozważań w formie fabularnej.

The article discusses Jacek Dukaj’s predictions about the development of artificial intelligence and the cultural changes that may follow. It begins with a brief outline of the current model of existence in cyberspace and the consequences resulting from it. I then move on to discuss Dukaj’s article Too long, I won’t read… foreshadowing his theses, which will fully resonate in an essayistic book entitled After Writing. In it, the writer discusses the concept of post-writing, the direction in which human perception will evolve. According to the writer, humanity will gradually become a new species of „survivors,” abandoning writing in favor of media more attuned to the natural senses. The article concludes with an analysis of Line of Resistance, a novel in which Dukaj incorporates most of his futuristic considerations into a fictional form.