Depositio episcoporum – katalog biskupów misyjnych, pomorskich, kamieńskich i szczecińsko-kamieńskich

Abstract

Nawiązując do znanego już w starożytności zwyczaju, w katedrze szczecińskiej umieszczono dwie tablice wykonane z białego marmuru, na których znajdują się imiona biskupów misyjnych, pomorskich i kamieńskich, a także biskupów i arcybiskupów szczecińsko-kamieńskich. Depositio episcoporum, czyli katalog, lista zmarłych biskupów, należy do praktyki Kościołów lokalnych czasu starożytności i średniowiecza. Katalogi te stanowiły najstarsze źródło w ustaleniu sukcesji apostolskiej, co dowodzi wierności autentycznej nauce Chrystusa. Ukazanie związku Kościoła lokalnego z Kościołem powszechnym jest świadectwem rangi biskupstwa, a potwierdzenie jego dawności przez wykazanie pełnego „rodowodu” uzasadnieniem, że poprzez sukcesję swój autorytet czerpie z trwania w źródle chrześcijaństwa. Tablica nr 1 obejmuje lata 968–1544. Katalog przedstawia 24 biskupów i 7 elektów. Obok imienia biskupa umieszone zostały lata pontyfikatu oraz rok śmierci. Spis obejmuje biskupów misyjnych z czasów pierwszych Piastów, w których władaniu znalazły się ziemie nad Odrą i Bałtykiem (przełom wieków X i XI), a także biskupów misyjnych z XII wieku, ze św. Ottonem z Bambergu na czele. Kolejne dwa tytuły przedstawiają biskupów pomorskich i biskupów kamieńskich do czasu reformacji. Tablica nr 2 rozpoczyna kolejny etap historii Kościoła, od 1544 roku do czasów nam obecnych. Tablica ta różni się zasadniczo od pierwszej. Depositio episcoporum pojawia się dopiero od 1972 roku (po 428 latach przerwy) pod tytułem episcopi et archiepiscopi sedinenses-caminenses. Ten katalog biskupów poprzedza zapis o jurysdykcji kościelnej, która nieprzerwanie trwała od chwili zlikwidowania katolickiej organizacji kościelnej – po śmierci ostatniego biskupa kamieńskiego Erazma w 1544 roku – aż do erygowania diecezji szczecińsko-kamieńskiej w 1972 roku. Treść tablicy uwidacznia nieprzerwaną ciągłość jurysdykcyjną, czyli troskę i opiekę Stolicy Apostolskiej nad Kościołem zachodniopomorskim pomimo braku jego pełnych organizacyjnych struktur. Artykuł uzasadnia historycznie treść deposito episcoporum, a także podaje uwagi metodyczne o jego opracowywaniu i odczytywaniu. W pracy zostały omówione elementy teologiczno-symboliczno-dekoratywne katalogu biskupów. Umieszczenie tablic w szczecińskiej katedrze w 2015 roku, w jubileusz 875-lecia ustanowienia pierwszego na tych ziemiach biskupstwa pomorskiego z siedzibą w Wolinie (1140), jest wyrazem wielowiekowej kontynuacji misji Kościoła powszechnego, a także świadectwem naszej wspólnoty wiary z przeszłymi pokoleniami, tożsamości i historycznej ciągłości.

Referring to the already known in ancient custom of the Cathedral of Szczecin placed two tables made of white marble, on which are the names of the bishops of the mission, and Pomeranian Kamien, as well as bishops and archbishops of Szczecin – Kamien. Depositio episcoporum, which is a directory, list of deceased bishops, should be to practice the local churches of ancient and medieval time. These directories were the oldest source in determining the apostolic succession, which proves faithful to the authentic teaching of Christ. Showing the relationship of the local Church with the universal Church is a testament to the rank of bishopric and the confirmation of its antiquity by demonstrating a complete origin justification, that through the succession of his authority derives from the duration of the source of Christianity. Plaque 1 covers the years from 968 to 1544 years. The catalog presents 24 bishops and 7 Elect. In addition to the name of the bishop subsequently entered were the years of his pontificate, and year of death. It covers the missionary bishops from the time of the Piast Dynasty, which ruled lands were on the Oder and the Baltic Sea (late X/XI century), as well as missionary bishops from the twelfth century with St Otto of Bamberg at the helm. The next two titles represent the Pomeranian bishops and bishops of Kamien until the Reformation. Plaque 2 begins the next stage of the Church’s history from 1544 years to the time of our present. It is fundamentally different from the first. Depositio episcoporum appears only in 1972 (after a 428 year hiatus) called episcopi et archiepiscopi sedinenses-caminenses. This directory bishops precedes a record of ecclesiastical jurisdiction, which lasted continuously since the elimination of the Catholic church organization – after the death of the last bishop of Kamien Erasmus in 1544 – until the erection of the Diocese of Szczecin – Kamien in 1972. The content of the plaque reveals an unbroken continuity of jurisdiction, that is, care and attention of the Holy See over the western Church despite the absence of its full organizational structures. Article justifies historically the content deposito episcoporum, and also provides methodological notes in its development and reading. In this work they are discussed elements of the theological-symbolic and decorative directory bishops. Placing plaques in Szczecin cathedral in 2015, the 875 anniversary of the first to establish on these lands Pomeranian bishopric based in Wolin (1140) is an expression of centuries of continuing the mission of the universal Church, as well as a testimony of our faith community with past generations, identity and historical continuity.