Znaczenie słowa geniusz w wyrażeniu geniusz kobiety/kobiecy w czterech tekstach Jana Pawła II

Abstract

Artykuł analizuje znaczenie słowa geniusz w wyrażeniu geniusz kobiecy/kobiety, które wprowadził papież Jan Paweł II do dyskursu Kościoła katolickiego na temat płci. Badania pokazują, że to nowe użycie słowa geniusz bazuje na jego już istniejących znaczeniach, ale nie jest z nimi tożsame. Znaczenie rozumiane jest szeroko – jako zespół sądów o różnym statusie, mający charakter podmiotowy (związany z czyjąś koncepcją) i dyskursowy (włączony w „porządek” danego dyskursu, w tym wypadku – dyskursu katolickiego). W warstwie opisowej geniusz (kobiety/kobiecy) oznacza esencjalistycznie i komplementarnie pojętą istotę płci, ale bardzo ważne jest także wysoce pozytywne nacechowanie słowa, które konotuje (a zarazem komunikuje) informację o byciu wyjątkowym, nadzwyczajnym, wyróżnionym przez fakt przynależności do swej płci, przy czym jest to komunikat zaadresowany głównie do kobiet.

The article analyses the meaning of the word genius in the expression feminine genius, which was introduced into the Catholic Church’s discourse on gender by Pope John Paul II. The author shows that this new use of the word genius is based on its already existing meanings, but is not identical with them. The new sense is understood broadly as a set of judgments of different status, having both a subjective character (connected with someone’s concept) and a discourse character (included in the “order” of a given discourse, in this case the Catholic discourse). In the descriptive layer, genius (feminine/ feminine) signifies the (essentialist and complementary) essence of gender, but also very important is the highly positive meaning of the word, which connotes (and at the same time communicates) information about being exceptional, extraordinary, distinguished by the fact of belonging to one’s gender, and it is a message addressed mainly to women.