Idolatria kapitalizmu w perspektywie teologii luterańskiej

Abstract

One of the most common sociological convictions is the Weber’s thesis about the genetic relationship between Protestantism and capitalism. The proliferation of this thesis at times leads to false premises as for instance the opinion that the capitalist social order has emerged from the Luther’s theology. The article aims to answer the question of Luther’s contribution to capitalism, it also shows the crucial theological aspects of the Luther’s teaching on economic order. Furthermore, it presents specific and widely spread views which considers capitalism in the religious perspective: that of Walter Benjamin and that of Max Weber.Jednym z bardziej rozpowszechnionych w społeczeństwie przekonań socjologicznych jest teza Maxa Webera o genetycznym związku między protestantyzmem i kapitalizmem. Jej rozpowszechnienie prowadzi niekiedy do fałszywych sądów. Za takie uproszczenie można uznać opinię, że za wyłonienie się kapitalistycznego porządku społecznego odpowiada teologia Lutra. Artykuł dąży do wyjaśnienia twierdzenia, że Marcina Lutra nie można uznać za inspiratora kapitalizmu, pokazuje również, jakie są najważniejsze teologiczne obszary, w których reformator przedstawia swoją myśl dotyczącą porządku ekonomicznego. W tle tego głównego celu opracowanie pokrótce przedstawia zarys szczególnego poglądu, szeroko rozpowszechnionego w różnych koncepcjach dotyczących kapitalizmu i rozważających go w perspektywie religijnej. Prezentuje dwa ujęcia, które należą do najbardziej znanych przykładów takiego myślenia: pojmowanie kapitalizmu jako religii Waltera Benjamina oraz ustalanie współzależności między kapitalizmem a protestantyzmem Maxa Webera.