Przyjęcie wykluczonych do wspólnoty zbawienia na przykładzie Dz 15, 1–35

Abstract

Celem artykułu było ukazanie sposobu postępowania wspólnoty pierwotnego Kościoła wobec problemu przyjęcia do wspólnoty zbawienia wykluczonych wcześniej pogan. Kwestia ta stanowiła wielkie wyzwanie teologiczne, pastoralne i normatywnodyscyplinarne dla chrześcijaństwa początków. Zagadnienie przedstawione zostało w trzech punktach. Z uwagi na fakt, iż przedmiotem rozważań był eklezjalny proces decyzyjny dotyczący norm postępowania, w punkcie pierwszym zdefiniowane zostało pojęcie decyzji moralnej w jej trójwymiarowości czasowej. Stwierdziliśmy, że rozpoznanie prawdy moralnej jest owocem spotkania między przeznaczeniem (ἔσχατος), zbawczym działaniem Chrystusa (κριτήριον) oraz rzeczywistością wymagającą przemiany (καιρός). W centralnym, drugim punkcie ukazano paradygmat procesu eklezjalnej decyzji, którego owocem było pełne włączenie do wspólnoty Kościoła wykluczonych etnochrześcijan. Kościół czasu soboru w Jerozolimie na „sposób synodalny” podjął problem wykluczonych i rozwiązał go w wyważonym połączeniu prawdy, wolności i miłości, stając się pod tym względem koniecznym punktem odniesienia dla procesu rozeznawania wspólnoty chrześcijan każdego czasu. Przypomniano o tym w trzecim punkcie artykułu, który dedykowany został aktualnym wskazaniom na temat rozeznawania wspólnotowego zawartym w dokumencie Biblia a moralność. Wskazano w nim, iż Pismo Święte, niezbędne źródło inspiracji dla procesu rozeznawania eklezjalnego, nadal stanowić powinno konieczny punkt odniesienia dla rozwiązywania przez Kościół nowych, aktualnych problemów etycznych. Celem najważniejszym, który udało się osiągnąć, było zaproponowanie synodalności, starożytnej kościelnej metody rozeznawania, chrześcijańskiej „kultury dialogu i spotkania” jako skutecznej metody przezwyciężania degradującej współczesną cywilizację „kultury wykluczenia”.

The aim of the article is to examine the way, in which the community of the Church acted in confrontation with a huge theological, pastoral, normative, and disciplinary challenge set in front of the early Christianity by an ethical issue of accepting into the community of salvation those, who were excluded so far, i.e. pagans. The issue has been approached in three points. As the issue in question deals with the ecclesiastical process of taking decisions around norms of behavior, the first point brings a definition of a moral decision in its three-dimensional time structure. In the second, the central point of the paper, a paradigm for an ecclesiastical decision making process has been presented. The reflection has been based on the narrative from Acts 15, 1–35 concerning Jerusalem Council, a process that brought excluded ethno-Christians to the community of the Church. The third, final point of the analysis has been dedicated to the present issues of a communitarian discernment, as they are presented in a document of the Pontifical Biblical Commission The Bible and Morality. The document presents the Holy Bible as an indispensable source for the ecclesiastical discernment process, and as a necessary point of reference for the new ethical issues.