Konieczność dziejowa kryzysu autorytetów i (związanej z nim) kultury niedojrzałości

Abstract

Artykuł nawiązuje między innymi do problematyki myślenia w kategoriach „konieczności dziejowej”, które polega na uznaniu pewnych procesów za nieuniknione. Nieuchronność zjawisk jest często podnoszona jako argument przeciwko jakimkolwiek próbom przeciwdziałania im. Następnie autor wymieni kilka przykładów tego rodzaju myślenia głównie na gruncie pedagogiki. Szerzej opisane będą dwa powiązane ze sobą procesy traktowane często jako swego rodzaju konieczność dziejowa – powodowany różnymi czynnikami kryzys autorytetów oraz kult młodości powodujący, że w naszym społeczeństwie punktem odniesienia, wzorem do naśladowania oraz autorytetem w wielu dziedzinach stają się ludzie młodzi i niedojrzali. Opis związków pomiędzy tymi zjawiskami kończy wskazanie na ich wspólny skutek – pogardę, marginalizację i różnorakie wykluczenia ludzi w podeszłym wieku.

The article begins with a description of thinking in terms of so-called historical necessity, which recognizes certain processes as inevitable and therefore impossible to counteract. Some examples of such thinking, also found in pedagogy and education, are described in the article. Special attention is paid to two related processes, often treated as historical necessity – the crisis of authority, caused by various factors, and the cult of youth, which casts young and immature people as role-models in our society. These two phenomena produce a significant, negative effect – marginalization, social exclusion and contempt for elderly people.