Antagonizmy jerozolimsko-samarytańskie w Księgach Ezdrasza i Nehemiasza

Abstract

The context of the study was to better understand the issue described by the Chronicler of the Jews’ rebuilding of the Temple Mount and the walls of Jerusalem and the conflicts with the Samaritans related to these actions. The broad historical, cultural and religious background of the genesis of the Samaritan community allows such a view. The purpose of the study was to show the antagonisms between Jews and Samaritans described in the Books of Ezra and Nehemiah. It is an attempt to synthesize what can be found in the literature on the formation of the Samaritan community and Jewish-Samaritan relations in the period from the settlement of the Israelites in Palestine to the time of the restoration of Judah after the return from the Babylonian captivity (539 B.C.). The method of intertextual and comparative analysis of selected biblical and extra-biblical texts was used. The results of the effort do not allow answering the question of when exactly the so-called Samaritan schism took place. Nor does it bring resolution to other contentious issues concerning the history of Jewish-Samaritan relations, since it does not cover the further history of relations between Jews and Samaritans, especially the important period of the Machabaean wars or the reign of the Hasmonean dynasty. By focusing on the writings of the Chronicler, one can better understand the genesis of later events and their impact on the formation of the Samaritan community.Kontekstem badań było to, by lepiej zrozumieć opisaną przez Kronikarza kwestię odbudowy przez Żydów świątyni i murów Jerozolimy i związane z tymi poczynaniami konflikty z Samarytanami. Pozwala na takie spojrzenie szerokie tło historyczno-kulturowe i religijne genezy społeczności samarytańskiej. Celem badań było ukazanie opisanych w Księgach Ezdrasza i Nehemiasza antagonizmów pomiędzy Żydami i Samarytanami. Jest to próba syntezy tego, co można znaleźć w literaturze przedmiotu na temat ukształtowania się społeczności samarytańskiej i relacji żydowsko-samarytańskich w okresie od osiedlenia się Izraelitów w Palestynie do czasów odbudowy Judy po powrocie z niewoli babilońskiej (539 r. przed Chr.). Posłużono się metodą analizy intertekstualnej i porównawczej wybranych tekstów biblijnych i pozabiblijnych. Wyniki podjętych wysiłków nie pozwalają na udzielenie odpowiedzi na pytanie, kiedy dokładnie dokonała się tzw. schizma samarytańska. Nie przynosi też rozstrzygnięcia innych spornych kwestii, dotyczących historii stosunków żydowsko-samarytańskich, ponieważ nie obejmuje dalszej historii stosunków pomiędzy Żydami i Samarytanami, szczególnie ważnego okresu wojen machabejskich, czy rządów dynastii Hasmoneuszy. Koncentrując się na pismach Kronikarza, można lepiej zrozumieć genezę późniejszych wydarzeń oraz ich wpływ na ukształtowanie się społeczności Samarytan.