Active Participation in the Liturgy in a Digital World. A proposal of criteria for discernment

Abstract

This article aims to shed new biblical and patristic light on the question of active participation in the liturgy in the context of new technologies. Beginning with the nature of God’s revelation, the text presents its bodily form as manifested in Jesus Christ. The nature of the liturgical act, the body of which is an indispensable element, is also presented in this light. Following this criterion of the bodily form of revelation and celebration, the author presents an ancient struggle with docetism, which did not recognize the reality of the incarnation and presupposed the apparent appearance of the Son of God. Following this train of thought, the author asks whether the recognition of the virtual form of participation in the liturgy does not lead to virtual salvation, and thus are we not dealing with a hidden form of neo-docetism?

Niniejszy artykuł ma za cel rzucić nowe, biblijne i patrystyczne światło, na kwestię aktywnego uczestnictwa w liturgii w kontekście nowych technologii. Wychodząc od natury Bożego objawienia tekst przedstawia jego cielesną formę ukazaną w Jezusie Chrystusie. W takim świetle przedstawiona jest także natura aktu liturgicznego, którego ciało jest nieodzownym elementem. Podążając za tym kryterium cielesnej formy objawienia i celebracji, autor przedstawia starożytne zmagania z doketyzmem, który nie uznawał prawdziwości wcielenia i zakładał pozorne ukazanie się Syna Bożego. Idąc tym tokiem myślenia, autor stawia pytanie, czy uznawanie wirtualnej formy uczestnictwa w liturgii nie prowadzi do wirtualnego zbawienia i tym samym czy nie mamy do czynienia z ukrytą formą neo-doketyzmu?