Oczyszczający Sąd Boży. Ekumeniczna „bilingwalizacja” nauki o pośmiertnym oczyszczeniu w świetle badań biograficznych

Abstract

Celem artykułu jest próba wskazania, na podstawie implikacji płynących z rozwijanej w naukach społecznych badawczej perspektywy biograficznej, zbieżności w teologicznym opisie eschatologicznej rzeczywistości pośmiertnego oczyszczenia i sądu Bożego po stronie katolickiej i protestanckiej. Wspomniana perspektywa badawcza eksponuje m.in. trwałość każdej indywidualnej biografii, znaczenie samopoznania i niezbywalną odpowiedzialność za dojrzewanie do pełni własnej tożsamości. Tego typu kategorie znajdują recepcję zarówno w teologii katolickiej, jak i protestanckiej, które nie rezygnując ze swych doktrynalnych założeń, zdolne są do sformułowania komplementarnych i zbieżnych treściowo wypowiedzi. Posoborowa teologii katolicka interpretuje pośmiertne oczyszczenie jako proces osobowego dojrzewania do spotkania z Bogiem, a także jako przemieniające człowieka spotkanie z Bogiem jako Sędzią. Z kolei w nowszych ujęciach teologii protestanckiej można znaleźć takie interpretacje sądu Bożego, które wskazują na jego procesualność i dopełniająco-oczyszczający sens w perspektywie indywidualnej historii życia.

The purpose of the article is an attempt to indicate, based on the implications of the in the social sciences developed biographical perspective, the convergence in the theological description of the eschatological purification and judgment of God on the Catholic and Protestant side. The abovementioned research perspective exposes, among others, durability of individual biography, the importance of self-discovery and inalienable responsibility for maturation to fully own identity. This type of categories have found reception, both in the Catholic and Protestant theology, without having abandoned their doctrinal assumptions and being able to formulate complementary and converging statements. The post-conciliar Catholic theology explains the eschatological purification as a process of personal maturation for meeting with God, as well as transforming man’s encounter with God as Judge. In the more recent Protestant theology one can find such interpretations of God’s judgment, which demonstrate its processual character and purifying sense in the perspective of individual life history.