Levinas’ Interpretation of Creation Versus Christian Theology

Abstract

The biblical notion of creation lies at the very heart of Levinas’ anthropology and metaphysics. He realises that the notion is totally ignored by modern philosophy, and he does not endeavour a discussion of the subject within the framework of philosophy. Instead, he frequently engages in a polemic with the concept of creation which prevails in traditional Christian theology. His perception of man as a created being, as well as his metaphysics as a whole, draws on desire rather than thought seeking to comprehend, or ontology; he demonstrates that modern scepticism, or post-modernism, opens a way to better see man as a created being. He argues that the notion of creation is far more closely related to the concept of separation that that of participation which pervades traditional theology, while man, as a created freedom, is atheistic by nature. The temporality of human life, on the other hand, is a relation to God. All the above mentioned strands of Levinas’ thought, developed in a controversial way, may prove inspiring for modern theological reflection on creation. This inspiring and critical function of Levinas’ philosophy is clearly visible against the background of Jürgen Moltmann’s theology and the theological project of Marc Harris.Biblijna idea stworzenia stanowi centrum antropologii i całej metafizyki Emmanuela Levinasa. Wie on, że ta idea jest zupełnie pomijana przez współczesną filozofię i nie usiłuje na ten temat w ramach filozofii dyskutować. Natomiast wielokrotnie podejmuje polemikę z koncepcją stworzenia dominującą w tradycyjnej teologii chrześcijańskiej. Swoje pojmowanie człowieka jako stworzenia wyprowadza, podobnie jak całą metafizykę, z pragnienia, a nie myśli szukającej zrozumienia, czyli ontologii; wskazuje, że współczesny sceptycyzm, czyli postmodernizm, otwiera drogę do lepszego zobaczenia człowieka jako stworzenia. Pokazuje, że idea separacji o wiele lepiej koresponduje z ideą stworzenia, niż mocno obecna w tradycyjnej teologii idea partycypacji, a człowiek, jako wolność stworzona, jest z natury ateistyczny. Natomiast czasowość ludzkiego życia jest relacją z Bogiem. Te kontrowersyjnie poprowadzone myśli Levinasa mogą być inspirujące dla współczesnej teologicznej refleksji nad stworzeniem. Inspirującą i krytyczną funkcję myśli Levinasa wyraźnie widać w zestawieniu jej z teologią Jürgena Moltmanna oraz projektem teologicznym Marca Harrisa.