Nowy człowiek: dzięki łasce czy technologii? Tomasz z Akwinu wobec obietnic transhumanizmu

Abstract

W artykule została przedstawiona teologiczna ocena propozycji transhumanizmu dotyczącego tzw. ulepszenia człowieka (human enhancemnt), które nie sprowadza się jedynie do wdrażania nowych technologii, ale pociąga za sobą szereg kwestii antropologicznych i teologicznych. W artykule, sięgając do teologii Tomasza z Akwinu, wskazano na zasadnicze różnice między ideą nowego stworzenia w chrześcijaństwie a technologicznym tworzeniem nowego człowieka w transhumanizmie. Została przedstawiona refleksja Akwinaty dotycząca sensu życia ziemskiego jako ważnego etapu do osiągnięcia nowego stworzenia, przeprowadzona na kanwie jego interpretacji Ewangelii św. Mateusza. W przekonaniu św. Tomasza z Akwinu nowe stworzenie, choć radykalnie różne, to jednak rodzi się ze starego stworzenia, które staje się drogą do osiągnięcia celu przeznaczonego przez Boga dla człowieka. Następnie przeanalizowano konsekwencje transhmanistycznej antropologii opierającej się na gnostyckiej redukcji istoty człowieka do sfery duchowej, a także nawiązania do eschatologii sekularnej, jaka pojawia się w poglądach transhumanistów.

The article presents a theological assessment of proposals associated with so-called transhumanism concerning human enhancement, which extends beyond the mere implementation of new technologies, encompassing a range of anthropological and theological issues. Drawing upon the theology of Thomas Aquinas, the article highlights fundamental differences between the concept of new creation in Christianity and the technological creation of a new human in transhumanism. To this end, Aquinas’ reflections on the meaning of earthly life as a crucial stage towards achieving new creation, based on his interpretation of the Gospel of St. Matthew, are presented. According to Aquinas, the new creation, though radically different, emerges from the old creation, which becomes the pathway to achieving the purpose destined by God for humanity. Subsequently, the consequences of transhumanist anthropology, grounded in a gnostic reduction of human essence to the spiritual realm, as well as references to secular eschatology evident in transhumanist views, will be analyzed.