Kameleon w egzegezie biblijnej św. Hieronima

Abstract

Artykuł przedstawia sposób wykorzystywania przez Hieronima ze Strydonu pochodzących z dzieł naturalistów informacji dotyczących świata fauny i flory na przykładzie będącego zwierzęciem egzotycznym kameleona, o którym wzmiankę znajdujemy w powstałym ok 393 roku Komentarzu do Księgi Sofoniasza. W alegorycznym objaśnieniu So 2,12-15 betlejemski mnich odniósł umiejętność zmiany barwy kameleona do grzesznego postępowania hipokrytów, którzy jedynie udają, że są chrześcijanami. Jako że Hieronimowe komentarze biblijne są zgodne z tradycją egzegetyczną epoki, przywołane zostały także inne świadectwa chrześcijańskich autorów, które pozwalają nam doszukiwać się źródeł komentarzy do ksiąg prorockich Strydończyka w egzegezie greckich Ojców Kościoła.

This article shows how Jerome employed information about flora and fauna derived from the works of naturalists in the case of the chameleon, an exotic animal mentioned in his Commentary on Zephaniah, written in 393. In his allegorical explanation of Zep 2:12-15, the Bethlehem-based monk compared the color-changing ability of the chameleon to the sinful conduct of the hypocrites, who only pretend to be Christians. Since Jerome’s biblical commentaries are consistent with the larger exegetical tradition of the era, the testimonies of other Christian authors have been invoked as well. This allows us to trace, within the exegesis of the Greek Fathers of the Church, the sources of Jerome’s commentaries on the Prophetic Books of the Old Testament.