Średniowieczne summy teologiczne i ich układ. Analiza genologiczna „Summy teologii” św. Tomasza z Akwinu

Abstract

This article is a part of M.A. thesis entitled “The Foundations of Aristotelianism as a Theological locus in The Summa Theologica by Saint Thomas Aquinas. The Ontological Analysis of the Union of the Incarnated Word”. In this article the author tries to show that The Summa Theologica by Saint Thomas Aquinas was written according to an individual, original and well-considered structural idea. According to the author The Summa’s Christ and incarnation mystery centred worldview gives to Neoplatonic exitus-reditus scheme that was used in The Summa and other medieval theological compendiums (thanks to reditus per Christum) the Christophoric nature. In addition, it gives to the entirety of the Aquinas’ concept the incarnation and Christ centred dynamic.

Artykuł jest przepracowanym fragmentem pracy magisterskiej „Fundamenty arystotelizmu jako miejsca teologicznego poznania w Summie teologii św. Tomasza z Akwinu. Analiza ontologii zjednoczenia Słowa wcielonego”. Autor stara się pokazać, iż Summa teologii św. Tomasza z Akwinu została napisana według własnego, oryginalnego i przemyślanego konceptu architektonicznego. Według autora ukierunkowana na Chrystusa i tajemnicę wcielenia optyka światopoglądowa Summy Tomaszowej stosowanemu w niej – i w innych średniowiecznych kompendiach teologicznych – neoplatońskiemu schematowi exitus-reditus nadaje cechę chrystoforyczności (dzięki reditus per Christum), a jednocześnie całości dzieła i myśli Akwinaty przydaje inkarnacyjnej, chrystocentrycznej dynamiki.