Periodyzacja historii w Księdze Daniela

Abstract

W Księdze Daniela pojawia się charakterystyczna dla pism apokaliptycznych specyficzna koncepcja historii, która ma wymiar uniwersalny i swoim zasięgiem obejmuje dzieje całego świata. Historia w Księdze Daniela jest ukazana przede wszystkim w aspekcie teologicznym, ponieważ jedynie Bóg jest Panem historii, objawiającym w niej swoją królewską władzę, potęgę i majestat, jak również Władcą kontrolującym bieg wydarzeń w dziejach wielkich imperiów ziemskich. Cechą koncepcji historii ukazanej w Księdze Daniela (Dn 2 i 7) jest jej periodyzacja, której podłożem stanowi tzw. schemat czterech królestw, co wyraża prawdę o tym, że historia zmierza do swego kresu. Dzieje świata są ukazane jako kolejno następujące po sobie imperia ziemskie, z których każde następne jest gorsze od poprzedniego, co uwypukla prawdę o ich stopniowej degradacji moralnej. Z powodu nasilającego się zła unicestwione będą wszystkie ziemskie imperia, a na ich miejscu zostanie ustanowione przez Boga wieczne i niezniszczalne królestwo. W odmienny sposób periodyzacja historii została ujęta w Dn 9, gdzie w nawiązaniu do chronologii „szabatowej” (Kpł 25–26), historia została podzielona na „siedemdziesiąt tygodni (lat)”. Przy końcu tego okresu nastanie „wieczna sprawiedliwość”, czyli era ostatecznego zbawienia.

The Book of Daniel presents a particular conception of history having a universal dimension, covering all events in the history of the world. The Book features mostly the theological aspect of history: that only God is the Lord of history, and in it and through it he reveals his royal authority, might and majesty, and evinces himself as the Ruler exercising control over the course of events in the history of great world powers. The periodization of history is the distinctive feature of this conception of history portrayed in the Book of Daniel (Dan 2 and 7). The scheme of four kingdoms underlies such a view, which reflects the belief that history is coming to an end. World history is pictured as a series of successive world empires, with each subsequent kingdom worse than the previous one, testifying to their ever increasing moral depravity. Due to this escalating evil, all the world empires will be annihilated, and in their place God will establish his eternal and indestructible kingdom. The periodization of history is depicted rather differently however in Dan 9, where, with reference to a Shabbat chronology, history is divided into “seventy weeks (of years)” that end with the time of “eternal justice”, i.e. the era of the ultimate salvation.